İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Dec 2020)

Budizm’in Batı’dan Doğuşu: Modern ve Postmodern Budizm

  • Hesna Serra Aksel

DOI
https://doi.org/10.29288/ilted.738052
Journal volume & issue
no. 54
pp. 85 – 107

Abstract

Read online

Batı’da Budizm’i bir din olarak benimsemeden Budist teori ve pratikler ile çeşitli şekillerde ilişki kurarak Budizm’i hayat tarzına ve düşünce dünyasına dâhil eden kişilerin sayısı hızlı bir artış göstermektedir. Bu çalışmada, Budizm’in Batı’da edindiği yerin anlaşılmasına katkıda bulunmak için, Budizm’in 19. yüzyılda Batı’ya taşınmasından itibaren geçirdiği değişim evrelerini ele alınarak bugün gelinen noktanın arka planına ışık tutmak amaçlanmıştır. İlk olarak modernitenin revaçta olduğu dönemde Budizm’in ‘rasyonel’ ve ‘bilimsel’ bir gelenek olarak okunma çabaları ve bunu ortaya çıkaran faktörler incelenmiştir. Ardından bu süreçte etkin olan birkaç önemli isim üzerinden hem Batı’nın hem Asya’nın içinde bulunduğu kültürel şartların sürece etkisine değinilmiştir. Son olarak da 1960’lardan itibaren yaşanan yeni kırılmalar ve bunun sonucunda ortaya çıkan ‘pragmatik’ Budizm anlayışları ele alınmıştır. Neticede Batı’nın modern değerleri ile örtüştürülmüş ve post-modern hayat tarzının pragmatik hedeflerine hizmet eden Budist ögelerin farklı hayat tarzları içine entegre edilebildiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords