Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jul 2020)
R134a'ya Alternatif Bir Soğutucu Akışkan (R513A) Kullanan Buhar Sıkıştırmalı Soğutma Sistemlerinin Enerji ve Çevresel Analizi
Abstract
Küresel ısınma Dünya gündeminin ana konularından birisidir. Dolayısıyla, soğutucu akışkanların çevresel etkilerini azaltmak için birçok çalışma ve düzenleme yapılmaktadır. Çevre dostu soğutucu akışkanların kullanılması soğutucu akışkanların çevre üzerinde olumsuz etkisinin azaltılması için gereklidir. Düşük küresel ısınma potansiyeline (GWP) sahip HFC/HFO soğutucu akışkan karışımları HFC soğutucu akışkanların yerini aldığı düşünülmekte ve son zamanlarda ticari olarak üretilmektedirler. Bu çalışmada, R134a ve R513A soğutucu akışkanlarının performansları teorik olarak incelenmiştir. Ayrıca soğutucu akışkanların çevresel etki değerlendirilmesi yaşamsal döngü iklim performansına (LCCP) göre incelenmiştir. Soğutucu akışkanların enerji performansları farklı evaporatör (-15 ile 2.5 oC arasında) ve kondenser (30 ve 35 oC) sıcaklıkları için yapılmıştır. Evaportaör sıcaklığı -15 oC ve kondenser sıcaklığı 30 oC iken R134a ve R513A’nın COP değerleri sırasıyla 3.87 ve 3.77’dir. Aynı kondenser sıcaklığı için evaporatör sıcaklığı 2.5 oC olduğunda R134a ve R513A’nın COP değerleri sırasıyla 7.28 ve 7.16 olmaktadır. Dolaysıyla R134a ve R513A’nın COP değerlerinin hemen hemen benzer olduğu söylenebilir. R513A’nın GWP oranı R134a’nın yaklaşık yarısı kadardır. Dolayısıyla R513A R134a’dan %56 oranında daha az direkt emisyon (DE) değerine sahip olduğu görülmüştür. Her iki soğutucu akışkanın toplam emisyon değerinin büyük bir çoğunluğu (R134a için %94.98, R513A için %96.77) sistemin enerji tüketiminden kaynaklanmaktadır. R513A soğutucu akışkanın yanıcılık özelliğinin yoktur ayrıca doğrudan R134a ile çalışan sistemde herhangi bir değişiklik yapmadan kullanılabilir. R513A yukarıda saydığımız özelliklerden dolayı R134a’ya alternatif olarak kullanılabilir.
Keywords