مکانیک هوافضا (Jul 2022)
بررسی پارامترهای تأثیرگذار بر پایداری خودرو و بهینه‌سازی چندهدفه شاخص‌های دینامیکی آن
Abstract
واژگونی یکی از چالش‌های اساسی درزمینهٔ ایمنی خودرو است که باعث درصد زیادی از خسارات جانی و مالی در تصادفات جاده‌ای می‌گردد. در بعضی از موارد می‌توان میزان احتمال وقوع واژگونی را کاهش داد ولی شاخص‌های دیگر مانند پایداری خودرو تحت‌الشعاع قرار می‌گیرند. به همین جهت در این پژوهش برای اینکه شاخص پایداری و واژگونی به‌صورت هم‌زمان بهبود یابد، از روش ترکیبی تاپسیس و تاگوچی و وزن دهی آنتروپی استفاده گردیده است. ابتدا مدل دینامیکی خودرو انتخاب‌شده است. 13 پارامتر در 3 سطح شامل پارامترهای ذاتی و هندسی خودرو و سیستم تعلیق شناسایی شد. 27 سری آزمون به روش تاگوچی در نرم‌افزار مینی تب آماده شد این پارامترها در نرم‌افزار کارسیم ارزیابی و شناسایی شدند. درنهایت با توجه به زاویه‌های نرخ چرخش حول محور Z و زاویه غلت بدنه، 6 پارامتر مهم به دست آمد. سپس 6 پارامتری که در مرحله قبل حائز اهمیت بودند را مشخص و مجدداً با روش تاگوچی، تعداد 25 آزمون در 5 سطح در نرم‌افزار کارسیم و بهینه‌سازی چندهدفه تاپسیس با وزن دهی آنتروپی انجام شد. نتایج نشان داد روش ترکیبی پیشنهادی در سرعت km/h 80 باعث کاهش شاخص واژگونی به میزان %29.2 ، زاویه غلت بدنه به میزان%27.4 ، شتاب جانبی به میزان %1 و نرخ زاویه چرخش حول محورZ به‌اندازه %1.9 شده است . مجدداً آزمون‌ها در سرعت‌های مختلف انجام گردید. مشخص شد با افزایش سرعت درصد بهبود کلیه شاخص‌ها کاهش می‌یابد.
