اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی با رویکرد اسلامی بر بهزیستی معنوی و احساس تنهایی زنان مبتلا به دیابت نوع دو

Abstract

سابقه و هدف: آگاهی‌یافتن فرد از ابتلا به بیماری دیابت می­تواند سبب ایجاد بحران معنوی و احساس تنهایی در وی شود؛ این عوامل خود می­تواند سبب تشدید این بیماری شود. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی با رویکرد اسلامی بر بهزیستی معنوی و احساس تنهایی زنان مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش کار: این پژوهش به‌شیوۀ نیمه­آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و گروه کنترل اجرا شد. جامعۀ آماری پژوهش تمامی زنان مبتلا به دیابت نوع دو عضو انجمن حمایت از بیماران دیابتی استان یزد در سال 1398 بودند که از میان آنان 30 زن به‌روش نمونه­گیری مبتنی بر هدف انتخاب؛ و به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. افراد گروه آزمایش در هشت جلسه، برنامۀ آموزش ذهن‌آگاهی را با رویکرد اسلامی دریافت کردند و گروه کنترل در فهرست انتظار قرار گرفت. برای جمع­آوری داده­ها از پرسش‌نامه­های بهزیستی معنوی دهشیری و همکاران و احساس تنهایی دی توماسو و همکاران استفاده شد. داده­ها نیز با روش آماری تحلیل کوواریانس چندمتغیّره تحلیل شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله هیچ­گونه تضاد منافعی گزارش نکرده­اند. یافته‌ها: یافته ­ها نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون، بین میانگین نمرات مؤلفه­های بهزیستی معنوی (شامل ارتباط با خدا، ارتباط با خود، ارتباط با طبیعت و ارتباط با دیگران) و احساس تنهایی (شامل تنهایی رمانتیک، تنهایی خانوادگی و تنهایی اجتماعی) در دو گروه آزمایش و کنترل در مرحلۀ پس‌آزمون، تفاوت معناداری وجود داشت (001/0>P). نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های به‌دست‌آمده می‌توان گفت آموزش ذهن‌آگاهی با رویکرد اسلامی بر ارتقای بهزیستی معنوی و کاهش احساس تنهایی زنان مبتلا به دیابت نوع دو اثربخش است. استناد مقاله به این صورت است: Foroghian-Yazdi F, Askarizadeh Gh, Pourmohammad-Ghouchani K. Effectiveness of Mindfulness Training with Islamic Approach on Spiritual Well-being and Loneliness in Women with Type 2 Diabetes. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2021;6(4):32-44. https://doi.org/10.22037/jrrh.v6i4.26588

Keywords

• آگاهی؛ تنهایی؛ دیابت نوع دو؛ روان‌شناسی اسلامی؛ زنان؛ سلامت روان