Selçuk İletişim (Jul 2020)
Soğuk Savaş Döneminde Sovyetler Birliği'nin İsrail Karşıtı Söylemlerinin Propaganda Posterlerindeki Sunumu
Abstract
Batı ve Doğu Blokları arasında gerçekleşen Soğuk Savaş (1947-1991) döneminde Sovyetler Birliği'nin dış siyasetinde genel olarak İsrail karşıtı politikalar hakim olmuştur. Bu süreçte Sovyetler Birliği kamuoyunda İsrail karşıtı propaganda faaliyetlerine ağırlık vermiş, İsrail'i Ortadoğu'da kaosa yol açmakla suçlamıştır. Bu dönemde Sovyetler Birliği'nin propaganda faaliyetlerinde en etkili kullandığı iletişim araçlarından biri posterler olmuştur. Bu çalışmada, Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği tarafından hazırlanan İsrail karşıtı propaganda posterlerinde, İsrail karşıtı hangi söylemlere yer verildiği ve İsrail'in posterlerde ne şekilde sunulduğu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla çalışma kapsamında amaçlı örneklem metodu kullanılarak belirlenen propaganda posterleri, Rus asıllı ABD’li Roman Jakobson'un göstergebilim modeli üzerinden incelenmiştir. Çalışmada belirlenen 7 propaganda posterinin görsel ve yazılı kodları Jakobson'un göstergebilim kavramları özelinde analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular kapsamında Sovyet propagandasında, İsrail karşıtı söylemlerin Amerika Birleşik Devletleri üzerinden oluşturulduğu, İsrail ile Nazi Almanyası'nın kıyaslandığı ve Ortadoğu'da yaşanan çatışmaların sorumlusu olarak İsrail'in gösterildiği ortaya çıkarılmıştır. Bu şekilde Sovyet toplumunda İsrail karşıtı düşüncelerin hakim olmasına çalışıldığı görülmüştür.
