Aktualności Neurologiczne (Jun 2016)
Neuralgia trójdzielna
Abstract
Neuralgia trójdzielna należy do najcięższych bólów w obrębie twarzy. Choć została opisana przez wielu badaczy, dzisiaj nazywa się ją chorobą Fothergilla, co upamiętnia przedstawienie neuralgii trójdzielnej przez tego uczonego w 1773 roku. Zachorowalność jest oceniana na 2–5/100 tys. osób, częściej chorują kobiety. Nerw trójdzielny to nerw czuciowo-ruchowy, który wspólnie z nerwami językowo-gardłowym i błędnym, nerwami podpotylicznym, potylicznymi mniejszymi i większymi oraz nerwem usznym wielkim unerwia skórę głowy. Włókna przewodzące bodźce bólowe przez zwój nerwu trójdzielnego kończą się w jądrze rdzeniowym, skąd przez jądra wzgórza docierają do kory czuciowej, układu limbicznego i wyspy. Przyczyn bólu w neuralgii upatruje się w uszkodzeniu włókien czuciowych grubych Aβ i powstałych ogniskach ektopowego pobudzenia – przenoszonego na uszkodzone strukturalnie włókna cienkie Aδ i C w obrębie połączeń zwanych efapsami. Neuralgię trójdzielną dzieli się na klasyczną i objawową. Obie postacie charakteryzują się napadami bólu o typie rażenia prądem elektrycznym, trwającymi od kilku sekund do dwóch minut. Ból najczęściej dotyczy obszaru unerwionego przez drugą i trzecią gałąź nerwu trójdzielnego, czyli nerw szczękowy i żuchwowy. Cechą charakterystyczną są strefy spustowe, których drażnienie przez bodźce niebólowe wywołuje napad neuralgii. Leczenie neuralgii trójdzielnej obejmuje postępowanie zachowawcze i chirurgiczne. W leczeniu zachowawczym złotym standardem jest stosowanie karbamazepiny lub okskarbazepiny. W przypadku niepowodzenia można włączyć baklofen, lamotryginę albo inny lek używany w leczeniu padaczki. Spośród metod chirurgicznych najczęściej stosuje się: odbarczenie konfliktu naczyniowo-nerwowego, ucisk zwoju troistego balonem, przezskórną blokadę zwoju Gassera glicerolem, przecięcie włókien zazwojowych nerwu trójdzielnego falami radiowymi i stereotaktyczną radiochirurgię (gamma knife).
Keywords
