Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi (Dec 2019)
Savaşın Propaganda Cephesi: İran Sinemasında Suriye İç Savaşı
Abstract
2011 yılında başlayan Suriye’deki iç savaş, devlet ve devlet-dışı aktörlerin dahli ile birlikte uluslararası bir hal almıştır. Savaşın tarafı olan aktörler, silahlı mücadelelerinin yanı sıra propaganda faaliyetlerinde de bulunmuşlar ve izledikleri politikalara meşruiyet kazandırma çabası içerisinde olmuşlardır. Bu süreçte İran da Suriye İç Savaşında taraf olan ve propaganda faaliyetleri yürüten aktörlerden olmuştur. İran, 1979 yılındaki devrimin ardından değişen dış politika paradigması çerçevesinde Suriye savaşına müdahil olmuş ve savaş sürecinde mezhepçilik yaptığı, iç meselelerini göz ardı ettiği gibi gerekçelerle eleştirilmiştir. Bu eleştirilere karşı yumuşak bir güç olarak sinemayı propaganda aracı olarak kullanan İran, böylelikle hem dış politikada hem de iç politikada meşruiyet zemini aramıştır. Bu aşamada İran yönetimi tarafından propaganda amaçlı kullanılan “Şam Saatine Göre” filmi, İran’ın bu girişiminin bir ürünü olmakla beraber, devletin Suriye’deki iç savaşı algılayışına ve savaş sürecinde ürettiği söyleme örnek oluşturmaktadır. Çalışma bu bağlamda, 1979’daki İslami devriminden günümüze kadar İran’ın sinemayı bir propaganda aracı olarak kullanışını “Şam Saatine Göre” filminden hareketle, İran-Suriye ilişkileri ve Arap Baharı çerçevesinde ele almaktadır. Çalışmada Teun A. Van Dijk’in eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılarak “Şam Saatine Göre” filminin analizi yapılmaktadır. İran’ın Suriye’deki savaşa bakışının görsel ve söylemsel yollar ile yeniden inşa edildiği ve İran’ın politikalarının sinema yoluyla etkin şekilde kullanıldığı sonucuna ulaşılmaktadır. Çalışma, Suriye İç Savaşı, Arap Baharı ve İran’ın bu iki meseleye bakış açısı konusunda literatüre katkı sunma amacındadır.
Keywords
