مجله پژوهش در علوم توانبخشی (Nov 2012)
بررسی روایی و پایایی خطکش انعطافپذیر در اندازهگیری کایفوز
Abstract
مقدمه: رادیوگرافی یکی از متداولترین روشهای اندازهگیری کایفوز میباشد که از روایی و پایایی بالایی برخوردار است، اما به دلیل قرار گرفتن فرد در معرض اشعه و دربرداشتن هزینه زیاد، برای انجام معاینات دورهای و غربالگری مناسب نمیباشد. ابزارهای کلینیکی مختلفی نیز برای این منظور وجود دارند که امکان ارزیابی سریع و ایمن انحناهای ستون فقرات را فراهم میکنند. هدف از انجام این مطالعه، بررسی روایی و پایایی خطکش انعطافپذیر (Flexicurve) در اندازهگیری کایفوز توراسیک بود. مواد و روشها: در مطالعه حاضر 105 فرد مبتلا به هایپرکایفوز در محدوده سنی 10 تا 80 سال شرکت کردند. زاویه Cobb هر یک از شرکت کنندگان توسط پزشک متخصص ستون فقرات اندازه گرفته شد. دو معاینه کننده دیگر که اطلاعی از نتایج زاویه Cobb نداشتند، توسط خطکش انعطافپذیر، زاویه کایفوز توراسیک بیماران را اندازه میگرفتند. یافتهها: مقایسه زاویه کایفوز اندازهگیری شده توسط خطکش انعطافپذیر با زاویه Cobb نشان میدهد که روایی این ابزار ضعیف میباشد. همچنین نتایج این آزمون نشان داد که خطکش انعطافپذیر دارای پایایی درون فردی قابل قبولی در اندازهگیری کایفوز در هر دو محدوده سنی زیر30 سال و بالای 50 سال میباشد و با وجود آن که پایایی بین فردی این ابزار در محدوده سنی زیر 30 سال ضعیف است، اما در محدوده سنی بالای 50 سال از پایایی بین فردی قابل قبولی برخوردار میباشد. نتیجهگیری: خطکش انعطافپذیر از روایی ضعيفي در اندازهگيري كايفوز توراسيك برخوردار مي باشد. بنابراین با وجود آن که این روش بسیار ساده، ایمن، غیر تهاجمی و مقرون به صرفه است، اما به دلیل آن که از پایایی و روایی بالایی برخوردار نیست، استفاده از آن در معاینات دورهای و مطالعات غربالگری توصیه نمیگردد. کلید واژهها: کایفوز، اندازهگیری، روایی، پایایی