Hıristiyan Kutsal Metinlerinde Tartışmalı Bir Figür: Mecdelli Meryem

Abstract

Hıristiyan geleneğinde İsa’nın annesi Bakire Meryem’den sonra ona en yakın olan kadının Mecdelli Meryem olduğunu ifade etmek gerekir. Yeni Ahit’te onun İsa’ya görevinde yardımcı olan kadınlardan biri olduğu ve çarmıh sonrasında İsa’nın dirilişini diğer havarilere haber veren kişi olduğu belirtilmektedir. Kanonik kaynaklarda kendisi hakkında çok fazla bilgi verilmese de özellikle kanonik olmayan kaynaklar açısından Mecdelli Meryem’in erken dönem Hıristiyan topluluğu içerisinde çok önemli bir konuma sahip olduğunu söyleyebiliriz. Nitekim Mecdelli Meryem, Hıristiyalığın ilk yüzyıllarına ait ve İsa’nın dirilişi sonrasında havarileri ile konuşmalarını içeren bazı metinlerde de temel konuşmacılardan biri olarak dikkati çekmektedir. Hatta manevi hakikatleri anlama noktasında İsa tarafından sık sık övgüye mazhar olmaktadır. Yine Hıristiyanlığın ilk yüzyıllarına ait kaynaklarda bazı erkek havarilerin Mecdelli Meryem’in bu konumundan ciddi rahatsızlık duyduğu ve İsa’ya tepki gösterdiği de vurgulanmaktadır. Öte yandan Hıristiyanlık tarihine baktığımızda uzunca bir süre Mecdelli Meryem’in sonradan tövbe etmiş günahkâr bir kadın olarak tasvir edildiğini görürüz. Son dönemlerde bu anlayışın yanlışlığı resmi olarak kabul edilse de günümüzde halen Mecdelli Meryem’in gerçek kimliği önemli bir tartışma konusudur. Mecdelli Meryem İsa’nın eşi midir yoksa çok değer verdiği bir havarisi mi? İşte bu çalışmada hem kanonik hem de kanonik olmayan Hıristiyan kaynaklarında Mecdelli Meryem’in nasıl tasvir edildiği mukayese edilerek Mecdelli Meryem’in Hıristiyanlık tarihindeki yeri ve öneminin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.

Keywords

• hıristiyanlık
• yeni ahit literatürü'nde kadın
• nag hammadi literatürü
• mecdelli meryem