سیاست علم و فناوری (Jan 2009)
بررسی میزان همکاریهای علمی ایران و کشورهای هم جوار در تالیف مشترک از سال 1990 تا 2007
Abstract
هدف از این پژوهش، تعیین میزان همکاریهای علمی بین ایران و کشورهای هم‌جوار در تألیف مشترک مقاله‌های منتشر‌شده مجلات ISI در سال‌های 1990 ـ 2007 است. در این پژوهش از روش توصیفیتحلیلی با استفاده از ابزارهای علمسنجی استفاده شده است. شاخص تألیف مشترک برای سنجش میزان همکاری شده استفاده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که بیش‌ترین همکاریهای علمی ایران در میان کشورهای هم‌جوار با کشورهای روسیه، ترکیه، و پاکستان است. بیش‌ترین همکاریها در حوزه‌های موضوعی فیزیک، زیستشناسی و شیمی صورت گرفته است. مقاله‌های مشترک در مجله‌هایی منتشر شدهاند که ضریب تأثیر بالایی دارند. میزان همکاریهای علمی در بازه زمانی پژوهش از سیر صعودی برخوردار است. دانشگاه‌های صنعتی شریف، شهید بهشتی و تهران از میان دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور بیش‌ترین همکاری را با کشورهای مجاور هستند. میزان تولیدات علمی هر کشور با میزان همکاریهای علمی آن کشور از همبستگی بالایی برخوردار است. این پژوهش نشان میدهد که به نظر میرسد روابط سیاسی بین کشورها، در شکلگیری همکاریها مؤثر باشد؛ ولی علایق فرهنگی مشترک از قبیل دین و مذهب در شکلگیری همکاریها نقش قابل توجهی نداشته باشد، هرچند تأثیر زبان مشترک در شکلگیری همکاریها تا حدودی قابل مشاهده است.
