Pediatria i Medycyna Rodzinna (Dec 2013)
Niedrożność jako powikłanie leczenia za pomocą żołądkowego balonu odchudzającego
Abstract
Wstęp: Otyłość jest chorobą cywilizacyjną, która sprzyja powstawaniu schorzeń i pogarsza przebieg już istniejących. Jeden ze sposobów redukcji masy ciała stanowi balon żołądkowy. Jest to bezpieczna metoda, powikłania zdarza‑ ją się bardzo rzadko. Cel pracy: Zapoznanie lekarzy z możliwością wystąpienia niedrożności jako rzadkiego i groź‑ nego powikłania, które może być leczone zachowawczo. Opis przypadku: Trzydziestoośmioletnia pacjentka, hospi‑ talizowana z powodu utrzymujących się od 3 dni silnych dolegliwości bólowych w śródbrzuszu oraz nudności i wymiotów. W wywiadzie założony ponad 9 miesięcy temu balon odchudzający do żołądka. W badaniach obra‑ zowych, m.in. na przeglądowym zdjęciu rentgenowskim i za pomocą tomografii komputerowej jamy brzusznej, uwidoczniono w lewym podbrzuszu nieregularną zmianę odpowiadającą przemieszczonemu balonowi odchudza‑ jącemu. Z uwagi na brak wskazań do doraźnej laparotomii zastosowano leczenie zachowawcze. Ostatecznie doszło do samoistnego wydalenia balonu, uzyskano poprawę stanu ogólnego i ustąpienie dolegliwości. Omówienie przy‑ padku: Leczenie otyłości poprzez założenie balonu żołądkowego jest małoinwazyjną metodą terapii. Skuteczność oraz brak powikłań zależą jednak od wiedzy chorego o możliwych powikłaniach, zarówno otyłości, jak i wybranej metody leczniczej, poczucia choroby oraz motywacji pacjenta do osiągnięcia celu terapii. Objawy samoistnego wydalania balonu są objawami ciała obcego w przewodzie pokarmowym. W opisanym przypadku ewoluowały one wraz z przemieszczaniem się balonu przez kolejne odcinki przewodu pokarmowego – były to objawy wysokiej nie‑ drożności i kolki jelitowej. Dokładne zlokalizowanie balonu oraz ustalenie odcinka przewodu pokarmowego, w jakim się znajdował, były możliwe po wykonaniu tomografii komputerowej jamy brzusznej. W tym przypadku zastosowano zachowawczą metodę leczniczą – było to możliwe dzięki ścisłej współpracy pomiędzy lekarzami o specjalnościach zachowawczych i zabiegowych oraz dokładnej obserwacji dynamiki objawów chorobowych i przemieszczania się balonu przez światło przewodu pokarmowego. Wnioski: Ze względu na możliwość powikłań interwencyjne metody redukcji masy ciała powinny zostać poprzedzone metodami zachowawczymi. Przed dobo‑ rem metody inwazyjnego leczenia należy przeprowadzić szczegółową analizę przyczyn nieskuteczności leczenia zachowawczego. Utrzymywanie balonu odchudzającego po upływie dozwolonego czasu terapii może skutkować niebezpiecznymi dla zdrowia i życia powikłaniami. W przypadku objawów niedrożności lub kolki jelitowej pacjenta z założonym balonem należy poddać obserwacji szpitalnej. Przy braku klinicznych objawów perforacji przewodu pokarmowego w pierwszej kolejności należy wykonać badanie gastroskopowe w celu zlokalizowania balonu w żołądku, w dalszej – badania obrazowe radiologiczne, lokalizujące położenie balonu w jelitach oraz dokumen‑ tujące postęp w jego wydalaniu. Leczenie operacyjne należy rozważyć w przypadku braku postępów samoistnego wydalania balonu.