مدل رابطه ای انگیزة خودتعیینی با اخلاق ورزشی ورزشکاران نخبة ایران (مطالعة موردی: لیگ یک فوتبال ایران)

Abstract

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل رابطه­ای خودتعیینی با اخلاق ورزشی ورزشکاران نخبۀ ایران بود. روش پژوهش، همبستگی و ازلحاظ هدف، کاربردی بود. جامعۀ آماری این پژوهش تمام فوتبالیست­های لیگ آزادگان کشور در فصل1396-1395بودند. نمونۀ آماری 223 بازیکن بودند که به‌صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع­آوری اطلاعات از پرسش­نامه­های­­ اخلاق­ ورزشی و انگیزۀ ورزشی استفاده شد که روایی آن‌ها توسط 10 تن از اساتید مدیریت ورزشی تعیین و پایایی آن‌ها ازطریق آلفای­ کرونباخ به‌ترتیب برابر با 88/0 و 79/0 به‌دست آمد. برای تحلیل داده­ها از روش معادلات ­ساختاری برای بررسی روابط علّی بین متغیر­های مشاهده­شده استفاده شد. یافته­ها نشان داد که بین انگیزۀ خودتعیینی و اخلاق ­ورزشی ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت. نتایج آزمون تحلیل مسیر تأییدی حاکی از برازش ارتباط بین خودتعیینی و اخلاق ­ورزشی بود. تمامی بارهای عاملی بین مؤلفه­ها و عوامل در سطح معقولی قرار داشتند و مدل از برازش مناسبی برخوردار بود که درنهایت، مدل­ مفهومی پژوهش تأیید شد؛ بنابراین، براساس یافته­ها، تعیین اهداف اخلاقی و عملکردی خاص می­تواند زمینه­ های بروز اخلاق ورزشی را برانگیزاند یا هدایت کند. همچنین، برای شکل­گیری رفتار اخلاقی، زمینه­های عینی و عملکرد واقعی نسبت به زمینه­ های شناختی و ذهنی می­تواند اثرهای عمیق­تری داشته باشند؛ بنابراین، پیشنهاد می­شود با اعمال رفتارهای عینی مانند گزینش مربیان دارای رفتارهای خوب و منطقی و استخدام روان­شناس ورزشی و عینی­کردن نتایج رفتارهای خوب ورزشکاران، برای نهادینه­کردن رفتارهای اخلاقی ورزشکاران اقدام شود.

Keywords

• اخلاق ورزشی
• انگیزۀ خودتعیینی
• ورزشکاران نخبه
• لیگ فوتبال