روش شناسی علوم انسانی (Sep 2023)

مأموریت‌گرایی و مسأله‌ی تعریف مأموریت‌های پژوهشی: پایین_به‌بالا و بالا_به‌پایین

  • حامد بیکران بهشت

DOI
https://doi.org/10.30471/mssh.2023.9478.2455
Journal volume & issue
Vol. 29, no. 116
pp. 39 – 57

Abstract

Read online

در سال‌های اخیر، پیاده‌سازیِ سیاست‌های نوآوریِ مأموریت‌گرا با هدف حل چالش‌های اجتماعیِ عمده، در کشورهای مختلفی دنبال شده است. توجه به پیاده‌سازیِ این سیاست‌ها به افزایش بحث‌های نظریِ حولِ این سیاست‌ها و مسائل مختلفِ آن نیز انجامیده است. یکی از معضلات سیاست‌های نوآوریِ مأموریت‌گرا مسئله متمرکز بودنِ تشخیص چالش‌های عمده و تعریف مأموریت‌هاست. این تصور وجود دارد که در سیاست‌های نوآوریِ مأموریت‌گرا، تشخیص چالش‌ها و تعریف مأموریت‌ها باید به‌طور متمرکز و بالا−به پایین انجام شود. رهیافت بالا−به پایین در تعریف مأموریت‌ها از جهات مختلفی موردانتقاد قرار گرفته است. درعین‌حال، از دیدگاه برخی از پژوهشگران هرچند بالا−به پایین بودن را می‌توان ویژگیِ سیاست‌های نوآوری مأموریت‌گرای سنتی دانست، این مطلب در مورد سیاست‌های نوآوری مأموریت‌گرای جدید صادق نیست که هدف اصلی آن حل چالش‌های اجتماعیِ عمده است و این سیاست‌ها جنبه‌های اشاعه‌گرایانه و پایین−به بالا دارند. باوجوداین، نقدهایی نیز بر رهیافت بدیل پایین−به بالا در تعریف مأموریت‌ها وارد است. در این مقاله، پس از بررسی نقدهای وارد بر رهیافت‌های بالا−به پایین و پایین−به بالا در تعریف مأموریت‌های پژوهشی، و با تکیه بر شرایط لازم برای مأموریت‌های پژوهشی، رهیافتی تلفیقی برای تشخیص چالش‌ها و تعریف مأموریت‌ها پیشنهاد می‌شود که به اشکالات رهیافت‌های بالا−به پایین و پایین−به بالا دچار نیست.

Keywords