Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi (Mar 2021)

TÜRKİYE’DE KENTSEL HAKLAR: SOSYAL DEVLET BAĞLAMINDA KONUT HAKKI ÜZERİNE BİR İNCELEME

  • Gökhan Kalağan

DOI
https://doi.org/10.30798/makuiibf.790191
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 1
pp. 85 – 106

Abstract

Read online

Kırdan kente göç eden insanlar, kentte yaşamaya başladıkları andan itibaren kente ait değer ve kurallara hayatlarında yer verirler, bu kentli olmanın gereğidir. Kentler, sakinlerine, sosyal, ekonomik, kültürel, fiziki bakımdan bir çok imkanlar sunar. Kent sakinleri gündelik yaşamları içerisinde bu imkanlardan faydalanırken, birbirlerine ve çevreye karşı sosyal kurallar ve davranış kalıplarını benimseyip uygulamak zorundadır. Kentsel yaşamın, tüm bu gereklilikleri, kentsel hak kavramının, temelini oluşturur. Ayrıca, tüm bireylerin sağlıklı bir çevrede yaşama ve barınma hakları vardır. Bu haklar konut hakkı olarak ifade edilir. Sosyal devlet anlayışında ekonomik bakımdan güçsüz ve zayıf olanların, insan onuruna yakışır bir biçimde yaşamlarını sürdürebilmeleri için devlet tarafından desteklenmeleri ve korunmaları söz konusudur. En temel insan haklarından olan yaşam hakkının, korunması ve sağlanması için konut hakkının devlet tarafından güvence altına alınması gereklidir. Türkiye’de, doğrudan kenti ve kentlileri korumaya yönelik yasal düzenlemeler bulunmamakta, var olan hukuki metinlerin içerisinde kısmen ve dolaylı koruma sağlayan hükümler bulunmaktadır. Kentsel bir hak olarak görülen, “konut hakkı”, ise Türk anayasal metinlerinde, yaşam hakkının bir parçası olarak görülerek, korunmakta ve desteklenmektedir. Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar, özellikle alt ve orta gelir grubuna mensup, ekonomik bakımdan imkansızlıkları bulunan vatandaşlar, sosyal devlet anlayışının gereği olarak, barınma ve sağlıklı bir çevrede yaşamlarını sürdürebilmeleri için uygulanan politikalar ile imkanlar ölçüsünde her dönem desteklenmiştir.

Keywords