Bulletin of the Mineral Research and Exploration (Sep 2010)

ÇANKIRI-ÇORUM HAVZASINDA MEVSİMLİK GÖL ALANINDA GÜNCEL BLÖDİT OLUŞUMU

  • Ilhan SÖNMEZ

Journal volume & issue
Vol. 140, no. 140
pp. 35 – 53

Abstract

Read online

Ekonomik yönden önemli bir sodyum sülfat minerali olan blödit (Na2Mg(SO4)2.4H2O) Çankırı-Çorum Havzasında Çorum Bayat ilçesi Ishaklı Köyü kuzeyindeki mevsimlik bir göl olan Ishaklı Gölünde evaporasyon sonucu güncel olarak çökelmektedir. Türkiye'de ilk defa bu çalışma ile belirlenen güncel blödit çökeliminin olduğu küçük bir mevsimlik göl (playa göl) olan Ishaklı Gölü doğu-batı uzanımlı olup yaklaşık 220 000 m2 'lik bir yayılıma sahiptir. Göl kış ve ilkbahar aylarında derinliği 2 m' yi aşan sulu bir göl olmaktadır. Buharlaşmanın olduğu sıcak dönemlerde ise göl suyu kurumakta ve beyaz bir mineral kabuk ile kaplanmaktadır. Ishaklı playa gölünde belirgin zonlanmalardan alınan temsili örneklerde; mineralojik tayinler, kimyasal analizler ve SEM incelemeleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre göl alanında egemen mineralin blödit olduğu, buna karşın tenardit (Na2SO4), çok az halit (NaCI) ve jips (CaSO4.2H2O) çökelime eşlik ettiği saptanmıştır. Ishaklı Gölünde yaklaşık 187 500 m2 'lik evaporasyon alanı içerisinde ortalama 3 cm kalınlığa ulaşan sodyum sülfat kabuklaşması (blödit+tenardit) yaklaşık 12 500 ton görünür rezervi ile ekonomik bir potansiyel taşımaktadır

Keywords