Horyzonty Wychowania (Jun 2013)
Rola uczuć w ignacjańskich ćwiczeniach duchownych
Abstract
św. Ignacego Loyoli w świetle nauczania Katechizmu Kościoła Katolickiego. Autor podkreśla, że oba dzieła traktują człowieka w sposób integralny, uwzględniając wszystkie sfery ludzkiej osoby, w tym sferę ludzkiej psychiki z jej potrzebami, odczuciami i pragnieniami, a problematykę uczuć omawiają pod kątem duchowego rozeznania i oceny moralnej ludzkiego zachowania. Autor podejmuje z jednej strony polemikę z zawłaszczaniem problematyki uczuć przez psychologię, z drugiej zaś przeciwstawia się lekceważeniu świata ludzkich uczuć przez duchowość. Odwołując się do Katechizmu, z naciskiem podkreśla, że „pojęcie «uczucia» należy do dziedzictwa chrześcijańskiego”, oraz że uczucia są „naturalnymi składnikami psychiki ludzkiej” i „stanowią obszar przejściowy i zapewniają więź między życiem zmysłowym a życiem ducha”. Zdaniem autora – korzystając z nauki o uczuciach zawartej w Ćwiczeniach duchownych oraz w Katechizmie Kościoła Katolickiego, unikamy zbędnych kontrowersyjnych dyskusji wokół tematów: psychologia a duchowość oraz pomoc duchowa a pomoc terapeutyczna. Zarówno duchowość, jak i psychologia są integralnymi elementami ludzkiego życia. Wszelkie przeciwstawianie psychologii – duchowości i odwrotnie – podkreśla autor – jest nieuzasadnione i wyrządza szkodę osobom szukającym osobistego rozwoju, w tym także rozwoju duchowego. Każdy rodzaj pedagogiki, niezależnie od przyjętej antropologii, winien traktować człowieka w sposób integralny, uwzględniając wszystkie sfery ludzkiej osoby, w tym także emocjonalną i duchową.
