بهبود رشد و عملکرد گندم با استفاده از کلرمکوات کلراید، سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید در شرایط تنش رطوبتی

Abstract

هرچند تاثیر مفید کاربرد تنظیم‌کننده های رشد در شرایط تنش خشکی به طورکلی پذیرفته شده است، لیکن، انجام پژوهش های کاربردی با هدف مقایسه انواع تنظیم‌کننده ها برای بهینه کردن مصرف آن ها ضرورت دارد. به‌منظور بررسی اثر سه تنظیم کننده رشد کلرمکوات کلراید، سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم رقم روشن تحت شرایط متفاوت تنش رطوبتی (دامنه ای از شدت های ملایم تا شدید خشکی) پژوهشی در دو شرایط کنترل شده و مزرعه در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز انجام شد. آزمایش های گلخانه ای و مزرعه ای به ترتیب به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و آزمایش کرت های یک بار خردشده بر پایه بلوک های کامل تصادفی انجام شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش رطوبتی و افزایش شدت آن سطح برگ پرچم، طول سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه را کاهش داد، لیکن کاربرد تنظیم کننده های رشد سبب بهبود همه اجزای عملکرد دانه و در نهایت افزایش عملکرد دانه گردید. با این وجود، تاثیر کلرمکوات کلراید از سالیسیلیک اسید و جاسمونیک اسید بیشتر بود، به طوری که محلول پاشی این سه تنظیم کننده با افزایش عملکرد دانه به ترتیب به مقدار 7/20، 8/13 و 24/7 درصد در آزمایش گلخانه ای و به مقدار 3/18، 2/12 و 1/8 درصد در آزمایش مزرعه ای همراه بود. به طورکلی، نتایج نشان داد که گرچه تنش رطوبتی عملکرد دانه گندم را کاهش داد، لیکن تنظیم کننده های رشد توانستند بخشی از این افت عملکرد را جبران کنند. به علاوه، محلول پاشی کلرمکوات کلراید قابلیت بررسی بیشتری را به عنوان رهیافتی برای افزایش تولید در شرایط محدودیت رطوبت داراست.

Keywords

• اجزای عملکرد
• عملکرد دانه
• کندکننده رشد