اقتصاد کشاورزی و توسعه (Aug 2019)
مدل‌سازی بررسی عوامل مؤثر بر نوسان‌های قیمت محصولات کشاورزی ایران: مطالعه موردی خیار، گوجه فرنگی، سیب‌زمینی و پیاز
Abstract
قیمت محصولات کشاورزی در مقایسه با سایر کالاها نوسان‌های بیشتر و شدیدتری دارد. آگاهی از ریشه‌های نوسان قیمت محصولات، سیاستگذاران را قادر می‌سازد تا سیاست‌گذاری‌های مناسبی برای کنترل این نوسانانها و افزایش درآمد کشاورزان داشته باشند. بر همین اساس، دراین تحقیق عوامل مؤثر بر نوسانانهای قیمت سبزی‌های منتخب (سیب‌زمینی، گوجه‌فرنگی، پیاز و خیار) در استان‌های عمده تولیدکننده این محصولات بررسی شد. برای تعیین عوامل مؤثر بر نوسانانهای قیمت از مدل‌های رگرسیونی با داده‌های تابلویی استفاده شد. نتایج نشان داد ریشه‌های ایجاد ریسک در محصولات مورد مطالعه متفاوت است و ریشه‌های ریسک قیمت هر محصول را باید به‌صورت جداگانه بررسی کرد. البته افزایش نرخ سود تسهیلات بانکی بخش کشاورزی نوسانانهای درون فصل قیمت هر چهار محصول را تشدید می‌کند. یک میلی‌متر انحراف از میانگین بارندگی در مورد خیار، گوجه‌فرنگی و سیب‌زمینی منجر به تشدید نوسان قیمت آنها می‌شود. انحراف یک درجه از میانگین بلندمدت دما در مورد محصولات خیار، گوجه‌فرنگی و پیاز موجب تشدید نوسان داخل فصل قیمت می‌شود. وجود قیمت تضمینی بالاتر از قیمت سرمزرعه منجر به کاهش نوسان درون فصل قیمت دو محصول سیب‌زمینی و پیاز می‌گردد. در پایان، پیشنهاد می‌شود نرخ سود تسهیلات بانکی بخش کشاورزی کاهش یابد و دولت در جهت افزایش قیمت تضمینی برای مؤثر واقع‌شدن آن در مورد محصولات فاسدشدنی اقدام کند.
Keywords
