بررسی اثر تکانه‌‌های بیرونی بر اقتصاد نفتی ایران در چارچوب مدل تلفیقی تعادل عمومی پویای تصادفی و خودهمبستگی برداری بیزین (DSGE-BVAR)

Abstract

وابستگی بالای اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی و نقش پررنگ آن در نحوه تخصیص بودجه دولت به اعتبارات هزینه‌‌ای و عمرانی خصوصا چسبندگی بالای اعتبارات هزینه‌‌ای به هنگام کاهش درآمدهای نفتی موجب بی‌‌ثباتی متغیرهای کلان اقتصادی در شرایط نوسانات قیمت نفت شده است. از این رو در این مقاله اثر تکانه‌‌های بیرونی بر اقتصاد نفتی ایران در چارچوب مدل تلفیقی DSGE-BVAR بررسی شده است. با برآورد پارامترهای مدل با استفاده از روش بیزین طی دوره زمانی 1392:4- 1369:1، نتایج حاصل از شبیه‌‌سازی مدل حاکی از آن است که توابع عکس‌‌العمل آنی متغیرهای تولید و تورم در برابر تکانه‌‌های تکنولوژی، پولی، نفتی و ارزی مطابق با انتظارات تئوریک و مشاهدات دنیای واقعی است. تکانه‌‌های پولی و درآمدهای نفتی در کوتاه مدت تولید را افزایش داده، اما با افزایش سطح عمومی قیمت‌‌ها مقدار آن کاهش می‌‌یابد. علاوه بر آن، در نتیجه تکانه ارزی، تولید ابتدا کاهش یافته اما با افزایش سرمایه‌‌گذاری‌‌ها، در بلندمدت افزایش می‌‌یابد. نرخ تورم در اثر تکانه مثبت پولی، درآمدهای نفتی و نرخ ارز افزایش یافته اما با تکانه مثبت تکنولوژی کاهش می‌‌یابد.

Keywords

• مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE)
• خودهمبستگی برداری بیزین (BVAR)
• اقتصاد صادرکننده نفت
• تکانه نفتی
• مکتب کینزین‌‌های جدید