جغرافیا و مخاطرات محیطی (Oct 2024)
تحلیل تغییر غلظت آلایندهها در دوره همه‌گیری کووید-19 و ارائه الگوی مبتنی بر یادگیری ماشین جهت پیش‌بینی آلودگی هوا
Abstract
در پاسخ به همه‌گیری کووید-19، دولت‌ها در سراسر دنیا به دنبال ارائه راهکاری در راستای مدیریت بحران برای کاهش انتشار آلایندهها ناشی از منابع ترافیکی بودند. ازاین‌رو، تصمیم بر آن شد که تغییرات آلاینده‌های هوا و حجم ترافیک به‌عنوان یکی از زیرمجموعههای شاخص زیستمحیطی توسعه پایدار شهری در زمان همه‌گیری کووید -19 و مقایسه آن با دوره قبل از همه‌گیری در بازه زمانی 01/11/1396 تا 29/12/1400 موردبررسی قرار گیرد. هدف از این پژوهش، مقایسه غلظت آلایندهها در دوره همه‌گیری با دوره قبل از آن و همچنین ارائه الگو برای پیش‌بینی شاخص کیفیت هوا در کلان‌شهرهای ایران است. ابتدا دادههای جمعآوری شده آلایندهها از کلان‌شهرهای ایران پردازش و پاکسازی شدند. بعد از انتخاب ویژگیها با الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات، روشهای یادگیری ماشین اعمال شد. نتایج نشان میدهد الگوی افزایشی و یا کاهشی یکسانی در غلظت آلایندهها در دوران کووید-19 نسبت به قبل از آن، در تمامی کلان‌شهرها دیده نمی‌شود و تأثیر محدودیتها بر روی غلظت آلایندهها در شهرهای مختلف، متفاوت است؛ بنابراین لازم است جهت مدیریت این بحران و همچنین بحران آلودگی هوا که می‌تواند در انتشار بیماری نقش چشمگیری داشته باشد، برای هر موقعیت شهری، الگوی محدودیت‌های ترافیکی مختص آن موقعیت تهیه گردد. همچنین نتایج بیانگر این است شاخص کیفیت هوا در اکثر کلان‌شهرهای ایران نه‌تنها کاهش نداشته، بلکه افزایش یافته است؛ بنابراین میبایست تدابیر دقیقی برای مدیریت هرگونه بحران مشابه در آینده در جهت کاهش غلظت آلایندهها و بهبود شاخص کیفیت هوا با توجه به موقعیت مکانی و جغرافیایی هر شهر در نظر گرفته شود.
Keywords
