DI, SEGN, O RENESANSOWA IDEA DISEGNO JAKO TEORIA ESTEZY ŚWIATA

Abstract

W renesansowej koncepcji disegno znajduję prekursorskie sformułowania myśli o twórczym charakterze widzenia. Postrzegania. O roli, jaką odgrywa w nim praca umysłu, mechanizm projekcji, o jego konceptualnym i apriorycznym charakterze. To ważny krok do zrozumienia estezy świata człowieka, procesu spełniającego się w postrzeganiu, dzięki któremu i w którym się rodzą oraz żyją– istnieją – obiekty kulturowe.Pod tym kątem czytam ówczesne teksty, nie zaś jako historyk idei czy estetyki. Nie czytam tekstu z zainteresowania stanem myśli (dyskusji, sporów,zapożyczeń, podobieństw, sprzeczności itd.) w danej epoce. Kontekst historyczny uwzględniam o tyle, o ile pozwala to lepiej zrozumieć wybraną myśl w jej roszczeniu do prawdziwości – a więc jako myśl także dla nas aktualną(czy takiemu ujęciu nie grozi, że stanie się próbą odegrania współczesnej autorowi myśli na instrumentach z minionej epoki?). Pytanie o disegno kieruje nas także ku korzeniom tak znaczącego dziś kulturowo zjawiska, jakim jest design (czy historyk przyszłości w ciągu znaczącym dzieje pojęcia sztuki: techne, ars, arti del disegno, beaux arts, nie dopisze z koleidesign?). Teoria disegno uczy nas chociażby tego, czym jest... linia, którą znajdujemy w widzianej przez nas rzeczy. Niemniej znaczenie tej teorii w znikomym stopniu odnosi się do sprawy „linearyzmu”.