Pizhūhish/hā-yi Irtibāṭī (Feb 2024)
واکاوی مؤلفه‌های بصری و زیبایی‌شناختی برنامه‌های تلویزیونی گفت وگومحور دینی (سمت خدا و سوره)
Abstract
برنامه‌ها و برنامه سازی های دینی در تلویزیون لازم است از نظر فرم، دارای جذابیت و از بعد محتوا از عمق کافی برخودار باشند تا بتوانند در مسیر شکل گیری و تقویت هویت دینی مخاطب جوان، نقشی بایسته ایفا کنند. پژوهش حاضر با هدف بررسی زیبایی‌شناختی مؤلفه‌های تصویری برنامه‌های گفت‌وگومحور دینی تلویزیون و شناخت نحوه به‌کارگیری آنها در این نوع برنامه‌ها صورت گرفته است. به‌منظور گردآوری و تحلیل اطلاعات، با بهره‌گیری از روش سه‌سویه‌سازی، روش‌های اسنادی، نشانه‌شناسی و مطالعه موردی به کار گرفته شده‌اند. در همین زمینه، برنامه‌های «سمت خدا» و «سوره» برای مطالعه موردی انتخاب شده‌اند و از روش نشانه‌شناسی برای درک ارتباط شش مؤلفه ترکیب‌بندی تصاویر، طراحی صحنه و دکور، پس‌زمینه تصویر، الگوی رنگ، آرم و نشان‌های روی تصویر و نورپردازی با عناصر دینی استفاده شده است. یافته ها نشان می‌دهد که برنامه «سمت خدا» به‌عنوان یک برنامه دینی، در طراحی دکور، الگوی رنگ، نشانه ای تصویر و نورپردازی موفقتر عمل کرده و برنامه «سوره» ـ فارغ از پوشش مجری و مهمان ـ تنها با تصاویر پس زمینه، دین محور بودن برنامه را به نمایش گذاشته است، هرچند در ترکیب‌بندی تصویر، به‌لحاظ تکنیکی و پویایی، موفقتر از برنامه «سمت خدا» عمل کرده است. نتایج حاصل از این پژوهش می‌تواند در ایجاد یک الگوی بومی و منحصربه‌فرد برای تولید برنامه‌های گفت‌وگومحور دینی به کار گرفته شود.
Keywords
