Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Oct 2023)
Atatürk Döneminde Bitlis (1923-1938)
Abstract
Osmanlı Devleti’nin son yüzyılını meşgul eden değişimler ve yenilikler, Birinci Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşından sonra kaçınılmaz bir safhaya girerek yeni bir devletin kuruluşu ve yeni bir rejimin kabulüne evirilmiştir. Milli egemenlik düşüncesi ile milletlerin kendi devletlerini kurma duygusu ulus devlet anlayışını ve cumhuriyeti gerekli kılan zeminleri oluşturdu. Devlet, monarşi yönetiminden ulus devlet yapısına ve demokratik cumhur yönetimine geçerken; toplum, imparatorluk ve teokratik düşüncenin ürünü olan reaya/ümmet kimliğinden birey/vatandaş olma kimliğine doğru bir karakter kazanmaya başlamıştır. Mustafa Kemal Atatürk ve dava arkadaşları, yeni kurdukları devleti çağdaş yapıya kavuşturmak ve muasır medeniyetler seviyesine ulaştırmak için her alanda çalışmaya başlamışlardır. Ulus devletin inşası ve toplumun çağdaş bir yapı kazanması sadece merkezi kurumların ve idarenin değişmesiyle değil, tüm kurumların ve toplumun değişmesiyle mümkün olacaktı. Bu nedenle Cumhuriyet sadece bir yönetim tarzı olmayıp, bir yaşam tarzı olarak ülkenin ve toplumun her alanında kendini göstermeye başlamıştır. Tüm ülkede olduğu gibi Bitlis vilayeti de cumhuriyetin ilanıyla birlikte büyük bir değişim ve gelişim safhasına girmiştir. “Atatürk Döneminde Bitlis” isimli bu çalışmada; Cumhuriyetin ilanıyla birlikte başlayan yeni süreçte Bitlis’te idari yapı, nüfus, sosyal ve ekonomik yaşam, eğitim, sağlık, ulaşım, ticaret, adli yapı ve siyasi durum ele alınarak ayrıntılı bir şekilde incelenmeye çalışılmıştır.
Keywords
