Majallah-i ḥifāẓat-i giyāhān (Jul 2020)

مورچه‌های (Hymenoptera: Formicidae) همیار با شپشک Paracoccus ficus در انجیرستان‌های استان فارس

  • مهدی اسفندیاری,
  • شیما محمدی,
  • مسلم جعفری,
  • معصومه مقدم

DOI
https://doi.org/10.22067/jpp.v34i3.85862
Journal volume & issue
Vol. 34, no. 3
pp. 357 – 360

Abstract

Read online

عسلک ماده شیرینی است که به ویژه توسط حشرات راسته جوربالان مانند شپشک­های گیاهی ترشح شده و موجب جلب برخی از گونه­های مورچه و در نتیجه ایجاد نوعی رابطه همیاری میان آنها می­گردد. در این رابطه معمولاً مورچه­ها از عسلک حشرات مکنده شیره گیاهی استفاده و در عوض، از آنها در برابر دشمنان طبیعی مانند پارازیتوئیدها و شکارگرها محافظت می­کنند. همیاری در مورچه و شپشک غالباً اختیاری است. تاکنون گزارش­هایی از رابطه همیاری بین مورچه­ها و شپشک­ها در ایران منتشر شده است. در یک بررسی در سالهای 93-1392 در کلنی­های شپشک آردالود با نام علمی Paracoccus ficus Moghaddam, 2014، مورچه­های همیار که درحال تغذیه از عسلک این شپشک بودند در شهرهای نی­ریز، استهبان و شیراز در استان فارس جمع آوری و مطالعه شد. در مجموع 6 گونه از 3 زیر خانواده از مورچه­ها به شرح زیر جمع آوری شدند. Myrmicinae: Monomorium abeillei Andre, 1881; Tetramorium sp.; Pheidole pallidula Nylander, 1849; Crematogaster antaris Forel, 1894; Formicinae: Cataglyphis lividus Andre, 1881; Dolichoderinae: Tapinoma simrothi Krausse, 1911. لازم است مطالعه رفتاری و اکولوژیکی روی مورچه­ها در برنامه­های مدیریت تلفیقی آفات مورد توجه قرار گیرد و در صورت وجود نقش منفی آنها در مبارزه بیولوژیک، اقدام به کنترل آنها گردد.

Keywords