سپهر سیاست (Mar 2022)
بررسی و ارزیابی پیامدهای سیاسی اقتصاد نفتی پهلوی دوم
Abstract
هدف پژوهش حاضر بررسی پیامدهای رانتیر شدن دولت پهلوی دوم است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که مهمترین پیامدهای سیاسی- اقتصاد نفتی در ایران را میتوان در وهلۀ نخست خود رانتیر شدن دولت در عصر پهلوی دوم دانست. افزایش بهای نفت به افزایش بسیار قابل توجه بودجه ساواک منجر گردید و این اهرم، بسیار بیشتر از گذشته توسط شاه برای از بین بردن مخالفتهای مردمی استفاده گردید. ساواک که دریافته بود نقش گستردهتری نسبت به دورۀ پیش از شوک اول بدان محول شده است، دست خود را بازتر از گذشته برای سرکوب ناراضیان و م خالفان رژیم پنداشت و بدون کوچکترین دغدغهای به اقدامات خود پرداخت. البته باید گفت که جو خفقان و اینکه امر تنها امر شاه است، رعب و وحشتی ایجاد کرد که از دید مردم ایران دور نماند و مردم، همه این اقدامات را به شاه منتسب کرده و هرچه بیشتر از وی فاصله میگرفتند. وجود استبداد و جو خفقان قبل از انقلاب، تا بدان حد توسط ساواک تشدید شد که گروهی از نویسندگان و پژوهشگران انقلاب اسلامی، علت اصلی بهوجود آمدن انقلاب را ناشی از استبداد و جو خفقان بیش از حد نظام شاهنشاهی معرفی کردهاند.
Keywords