Adeptus (Jun 2017)
Tradycja a praktyki dominacji w obrębie płci na przykładzie huculskiego kolędowania
Abstract
Tradition and the practices of gender domination on the example of hutsul carolling The Christmas custom of carolling occupies a very special place in the life of Hutsulshchyna inhabitants. Referred to as a religious rite, for a long time Hutsul carolling has been an object of numerous studies that shape ideas about it. In spite of the functioning of many forms of carolling in these areas, both researchers and the inhabitants of the Ukrainian Carpathians recognize as the most important the male form of carolling, which marginalized the role of women. However, on closer inspection it turns out that women also have an exceptional impact on the course of tradition, often taking the initiative in carolling. The article focuses on the, hitherto disregarded in the literature gender, relations within the Hutsul carolling. It also analyses the connection between discourse and social practices manifested in male and female forms of carolling. A look at the official and non-official character of tradition as well as relations between genders and any crises connected with them highlights the domination and symbolic power within the gender domain. Tradycja a praktyki dominacji w obrębie płci na przykładzie huculskiego kolędowania Bożonarodzeniowy zwyczaj kolędowania zajmuje szczególne miejsce w życiu mieszkańców Huculszczyzny. Określane jako rytuał religijny huculskie kolędowanie od dawna stanowi obiekt wielu prac naukowych, które kształtują wyobrażenia na jego temat. Na tych terenach funkcjonuje wiele form kolędowania. Za najistotniejsze, zarówno badacze, jak i mieszkańcy Karpat ukraińskich, uznają kolędowanie mężczyzn, w którym marginalizowana jest rola kobiet. Przy bliższym przyjrzeniu okazuje się jednak, że również i one mają szczególny wpływ na przebieg tradycji, niejednokrotnie przejmując kolędniczą inicjatywę. Artykuł skupia się na nieuwzględnianych dotąd w literaturze przedmiotu relacjach płci w obrębie huculskiego kolędowania. Analizuje również związek dyskursu i praktyk społecznych przejawiających się w kolędzie kobiecej i męskiej. Przyjrzenie się kwestiom oficjalności i nieoficjalności oraz relacjom między płcią a wszelkiego rodzaju kryzysami pozwala zwrócić uwagę na uwidaczniającą się dominację oraz przemoc symboliczną w obrębie płci.
Keywords
