بررسی اثرات تنش خشکی آخر فصل و تاریخ کاشت بر برخی صفات زراعی ژنوتیپ‌های امیدبخش کلزای پاییزه

Abstract

به منظور ارزیابی عکس العملهای ژنوتیپ‌های منتخب پاییزه کلزا به تنش رطوبتی آخر فصل در شرایط کشت تاخیری، ‌آزمایشی به صورت فاکتوریل اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال ( 95-94 و 96-95 ) در منطقه کرج اجرا شد. در این آزمایش عامل تاریخ کاشت در دو سطح شامل کشت به موقع (پانزدهم مهرماه) و کشت تأخیری (پنجم آبان ماه)، عامل آبیاری شامل آبیاری معمول و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی به بعد به صورت فاکتوریل در کرت‌های اصلی و چهار ژنوتیپ کلزا (L1030، L1204، L1110، L1114) و یک رقم تجاری (Okapi)در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر برهمکنش تاریخ کاشت و ژنوتیپ بر کلیه صفات مورد بررسی به استثنای شاخص برداشت معنی دار شد و بیشترین میانگین صفات در تاریخ کاشت پانزدهم مهرماه و از ژنوتیپ L1204 به دست آمد. در این تحقیق اعمال تنش رطوبتی بعد از مرحله خورجین دهی باعث کاهش ‌عملکرد دانه شد و کمترین میانگین صفات در این شرایط متعلق به ژنوتیپ L1114 بود. در شرایط کشت تاخیری و قطع آبیاری از مرحله خورجین دهی ژنوتیپ L1204 با بالاترین میزان عملکرد دانه (2460 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن دانه (1017 کیلوگرم در هکتار) قابلیت کشت و توسعه در این تاریخ کشت و شرایط کم آبی آخر فصل را دارد.

Keywords

• تاریخ کاشت
• عملکرد دانه
• قطع آبیاری
• مرحله خورجین‌دهی