علوم و فنون مدیریت اطلاعات (Mar 2022)

گستره فناوری بلاکچین: یک مطالعه فراترکیب از کاربردها، مزایا، چالش‌‌ها و فناوری‌‌های مرتبط

  • اصغر محمدی فاتح,
  • علی اصغر سالارنژاد

DOI
https://doi.org/10.22091/stim.2021.6534.1518
Journal volume & issue
Vol. 8, no. 1
pp. 245 – 300

Abstract

Read online

هدف: بلاکچِین در ابتدای ظهور مکانیزمی برای ارائه رمزارز بیت‌‌کوین بود، ولی به زودی از هدف اولیه خود فاصله گرفت و اکنون صنایع گوناگونی را درنوردیده است. هدف پژوهش حاضر شناسایی کاربردها، مزایا، چالش‌‌ها و فناوری‌های مرتبط با بلاکچین است. روش‌‌: این تحقیق از نوع مرور نظام‌‌مند است. ابتدا 295 منبع شناسایی شد و سپس در چهار مرحله و با حذف منابع غیر مرتبط، تعداد 90 منبع معتبر بین سال‌‌های 2014 تا 2021 تحلیل شده و محورهای مرتبط با بلاکچین استخراج گردید. نتایج: حوزه‌‌های کاربرد بلاکچین در 26 محور طبقه‌‌بندی شد که بیشترین فراوانی به ترتیب در حوزه قرارداد هوشمند، مدیریت زنجیره تأمین، بهداشت و سلامت، مالی، الزامات قانونی حاکمیت و دولت، انرژی، آموزش، شهر هوشمند، رمز ارزها، حمل و نقل عمومی و کشاورزی بوده است. همچنین فناوری‌‌های مرتبط با بلاکچین به ترتیب فراوانی شامل اینترنت اشیاء، رایانش ابری، هوش مصنوعی و کلان داده است. مزایای بلاکچین در 23 محور شناسایی شد که ایجاد شفافیت، محافظت از حریم خصوصی، ایجاد اعتماد، تغییر‌‌ناپذیری، عدم تمرکزگرایی، صرفه‌‌جویی در هزینه، بیشترین فراوانی را دارند. همچنین چالش‌‌های استفاده از بلاکچین در 18 مورد شناسایی شد که مقیاس‌‌پذیری، مصرف انرژی، فقدان مقررات و پیچیدگی در این عرصه بیشترین فراوانی را دارند. نتیجه‌‌گیری: بلاکچین اصلی‌‌ترین فناوری صنعت 4.0 است. یافته‌‌ها نشان داد که بلاکچین یک فناوری چند بعدی، پیچیده و پرکاربرد است. مساعدت نظری پژوهش حاضر، کمک به شناخت جامع از گستره و حیطه بلاکچین است.

Keywords