Soil Science Annual (Mar 2015)
Genesis and classification of the soils developed from the sediments of the former Oleszek mill pond basin (the Chełmińskie Lakeland, N Poland) / Geneza i pozycja systematyczna gleb wykształconych z osadów niecki dawnego stawu młyńskiego Oleszek (Pojezierze Chełmińskie)
Abstract
Budowa i funkcjonowanie młynów wodnych znacznie wpłynęły na przekształcenie środowiska przyrodniczego w ich otoczeniu, przede wszystkim na zmiany rzeźby terenu i warunków wodnych. Obszar badañ obejmuje nieckę dawnego stawu młyńskiego Oleszek w okolicach wsi Borówno, w zachodniej części Pojezierza Chełmińskiego, około 20 km na północny wschód od Torunia. Celem badañ było określenie genezy gleb wykształconych z osadów zakumulowanych w niecce dawnego stawu młyńskiego Oleszek. Pięć profili glebowych w transekcie o długości około 550 m zlokalizowanym wzdłuż Strugi Rychnowskiej stanowiącej oś podłużną niecki. Wszystkie przeanalizowane gleby zbudowane są z osadów wypełniających nieckę dawnego stawu młyńskiego. Gleby w opisywanej niecce powstały w wyniku wielu nakładających się procesów, takich jak: proces mułotwórczy, aluwialny, koluwialny oraz glejowy. Dwa z analizowanych profili glebowych (profile 3 i 4) spełniaj¹ kryteria wydzielania gleb organicznych limnowych typowych (Systematyka gleb Polski 2011). Jako pozycję systematyczną kolejnych dwóch gleb (profile 2 i 5) zaproponowano gleby mułowate. W związku z problemami klasyfikacyjnymi dotyczącymi tego typu gleb, przy opracowaniu aktualizacji Systematyki gleb Polski należałoby wprowadzić w typie gleb glejowych podtyp gleb mułowatych lub mułowato-glejowych, obejmuj¹cy gleby wytworzone z mineralno-organicznych utworów aluwialno-mułowych. Cztery wymienione powyżej profile zostały zaklasyfikowane jako Histosols (3 i 4) i Gleysols (2 i 5) według klasyfikacji WRB (2014). Jednostki glebowe wykształcone z osadów aluwialnych (mady wg SgP 2011 lub Fluvic Phaeozems wg WRB 2014) występują w proksymalnej części stawu (cofce).
Keywords
