Interdisciplinary Studies in the Humanities (Jun 2022)
فراتحلیل کیفی مطالعات آینده‌پژوهی آموزش عالی در ایران: مورد مطالعه، میز آینده‌پژوهی آموزش عالی
Abstract
موضوع اصلی آینده‌پژوهی آموزش عالی، شناسایی نظام‌مند نیروها و پیشران‌های تغییر، فرصت‌ها و تهدیدهای ناشی از تغییرات، خلق چشم‌اندازها و آیندۀ مطلوب برای آموزش عالی و تدوین راهبردها و اقدام‌های مؤثر برای دستیابی به آن است. ازاین‌رو، این مقاله به منظور فراتحلیل مطالعات میز آینده‌پژوهی آموزش عالی به‌عنوان یک مصداق تجربی از مطالعات آینده‌پژوهی آموزش عالی در ایران نوشته شده است. برای این منظور با روش فراتحلیل کیفی به تحلیل و یکپارچه‌سازی این مطالعات با رویکرد جامع (کمّی و کیفی) در دو بُعد شکلی و محتوایی پرداخته شد. یافته‌ها در بعد شکلی تداوم و استمرار مطالعات میز در سال‌های مختلف را با مشارکت متنوع ذی‌نفعان درونی و اجتماعی آموزش عالی در سطوح مختلف نشان می‌دهد. در بعد محتوایی، مطالعات میز بر پنج مقولۀ موضوعی شامل مدیریت و برنامه‌ریزی اثربخش در آموزش عالی، ارزشیابی و کیفیت دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی، برنامۀ درسی و یادگیری دانشگاهی، فناوری اطلاعات و ارتباطات و فضای مجازی در آموزش عالی، و اقتصاد آموزش عالی و دانشگاه متمرکز بوده است که ذیل هر یک از مقولات براساس شرایط و اقتضائات، مسائل دارای اولویت انتخاب، و در یک رویکرد میان‌رشتگی با رجوع به نخبگان و بحث کانونی آینده‌پژوهی شده است. دستاوردهای این مطالعات می‌تواند در عرصۀ سیاست‌ورزی و دانش‌ورزی در بافتی میان‌رشتگی مورد توجه و استفادۀ دانشگاهیان قرار گیرد.
Keywords
