Art and Interpretation (Mar 2024)
Günümüz Sanatında İmge Mitos İlişkisi Kapsamında Toplumsal Olguların Sanat Eserine Yansıması
Abstract
İnsanın yaşam mücadelesinde doğanın sonsuzluğundan seçtiği ilk taş parçasını şekillendirerek yeniden adlandırması bilim, teknoloji ve sanatın başlangıcı olarak tanımlanabilir. İnsanlığın doğada var olmak için gerçekleştirdiği mücadelesi büyüsel, mitik arketipleri ve aynı zamanda bireye, topluma denge ve düzen getiren ilk örnek modelleri oluşturmuştur. Mitler, arkaik toplumların dünyayı algılayışlarını ve yaşam düzeni tasarımlarını sembolik bir dille ifade eden anlatım biçimidir. İlk çağlardan günümüze mitler, yaşam için gerekli bilgileri içeren formüller gibidir. Bu, insanlık için; kaostan kozmosa varma, toplumsal ve bireysel boyutta denge ve düzene ulaşma olgusudur. Avlanmak için mağara duvarlarına avlayacakları hayvanların resimlerini çizen, dans eden ve aksiyon sesleri çıkaran ilk insan, ilkel ritüelleri ile birlikte sanatın ilk formlarını oluşturmuştur. Bu çalışmada mitos ve insan ilişkisinin çağdaş sanata yansımalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, çağdaş sanatçıların mitlere, arketiplerden ne ölçüde farklı bir işlev yüklediği sorusunun cevapları aranmış, imge mitos ilişkisi bağlamında toplumsal olguların sanat eserine yansımaları seçilen eserler üzerinden analiz edilmiştir. Çağdaş sanatçı, mitik konuların anlatısal içeriğine değil, sembolik yorumlar aracılığıyla kendi çağının olay ve olgularına yönelmektedir. Çağdaş sanatçılar güncel olay ve olguları aydınlatmak için arketiplere ve mitlere başvuruyor. Bu bağlamda, çağdaş sanatta mit, söylencenin bir tasviri olarak değil, çağdaş olayların sembolik bir temsili, toplumsal-siyasal çatışmalara tepki ve eleştirel söylem olarak öne çıkmaktadır. Başka bir deyişle, mitolojiye dayanan yirminci yüzyıl sanat eserleri genellikle toplumsal streslere karşı tepkileri ortaya koymaktadır. Böylece savaş, şiddet, insani olmayan her türlü olay ve olgu metaforlarla kavramsal bir biçim kazanıyor. Belki de sanatçı, bugünü asırlık insan dürtüleri ve motivasyonlarıyla birleştirerek herkes için erişilebilir ortak bir zemin inşa etmek istiyor.
