بررسی تحمل به شوری و تأثیر آن بر برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیک علف جارو (.Bassia scoparia L)

Abstract

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف شوری خاک بر روی صفات مختلف مورفولوژیک و فیزیولوژیک علف جارو، آزمایشی به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار برای هر تیمار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل پنج سطح شوری 10، 16، 22، 28 و 34 دسی‌زیمنس بر متر و آب غیر شور (1.4 دسی‌زیمنس بر متر) به عنوان شاهد بود. صفات مختلف مورفولوژیک و فیزیولوژیک همراه درصد خاکستر، پتاسیم و سدیم اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که تنش شوری موجب کاهش معنی‌دار ارتفاع، سطح برگ، درصد ماده خشک، تعداد شاخه جانبی، فلورسنس حداقل در مرحله رویشی، هدایت روزنه‌ای، تعرق، درصد ماده آلی، پتاسیم، سدیم و نسبت پتاسیم به سدیم و افزایش درصد خاکستر شد. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که همبستگی مثبت و معنی‌داری بین وزن تر و خشک با صفات فیزیولوژیک و عناصر غذائی وجود نداشت. بر اساس نتایج رگرسیون مرحله‌ای، سه صفت تعداد شاخه جانبی، سطح برگ و درصد ماده خشک تنها صفاتی بودند که وارد مدل شدند و 90 درصد تغییرات مربوط به وزن خشک را توجیه کردند. ارتباطی بین وزن تر و خشک با صفات فیزیولوژیک و عناصر غذائی مشاهده نشد و صفات فیزیولوژیک در مقایسه با صفات مورفولوژیک کمتر تحت تأثیر شوری قرار گرفتند. نتایج این آزمایش ضمن تایید تحمل بالای علف جارو به شوری نشان دادند که استفاده از شاخص های فیزیولوژیک از جمله کلروفیل فلورسنس می تواند در ارزیابی سریع واکنش به شوری مورد استفاده قرار گیرد.

Keywords

• شورپسند
• فتوسنتز
• فلورسنس کلروفیل
• کلرید سدیم
• ویژگیهای مورفولوژیک