Cumhuriyet İlahiyat Dergisi (Jun 2023)

Araplarda Şiir: Kadim Edebî Türün Kültürel Özellikleri ve Maddi Destekçileri

  • Ferruh Kahraman

DOI
https://doi.org/10.18505/cuid.1228693
Journal volume & issue
Vol. 27, no. 1
pp. 107 – 119

Abstract

Read online

Çalışmanın konusu, Araplarda Şiir: Kadim Edebî Türün Kültürel Özellikleri ve Maddi Destekçileri’dir. Problemi ise Araplarda şiirin kültür bakış açısıyla değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ile şirin bir yaşam tarzı, estetik, sembolik ve anlamsal boyutunun sorgulanmasıdır. Makalede sadece Arap şiiri kültürel yönden değerlendirilmekle kalmamış; şiirin gelişimini sağlayan kültürel dinamiklere vurgu yapılmıştır. Modern dönemde toplum araştırmalarında büyük gelişmeler olmuş; sosyoloji, antropoloji, arkeoloji ve kültür tarihi gibi yeni bilimler teşekkül etmiştir. Bu bilimler içerisinde sosyoloji öncelikle Batı toplumlarını kendisine inceleme konusu edinirken antropoloji de Batı dışı toplumları araştırmıştır. Arkeoloji ve antropoloji gibi bilimler de kadim toplum ve insanlarla insan çeşitliliğini incelemiştir. Bu çalışmalar neticesinde mevcut ve kadim toplumların kültürlerine dair pek çok veri toplanmış; insanlığın tarihi anlaşılmaya ve geleceği de tahmin edilmeye çalışılmıştır. Ancak kadim toplumlardan olan Arapların şiiri herkes tarafından malum ve Araplar şiir konusunda ileri bir toplum iken şiirin kültürel yönü yeterince değerlendirilmemiştir. Son dönemde bu alanda yapılan çalışmalar, yöntem olarak geçmişin bir tekrarı niteliğindedir. Bu çalışmalar da muhakkak önemlidir ancak geçmişte olduğu gibi Arap şiiri, tarih, muhteva, şekil, mevzu ve şairler bağlamında ele alınmakta, şiirin başlangıç tarihi ile düzenlendiği panayırlara vurgu yapılmaktadır. Oysaki Arap şiirinin de günümüzde önemli görülen kültür külliyatı etrafında, kültürün dinamikleri ve kültürel bakış açısıyla ele alınma zamanı gelmiştir. Bu nedenle çalışmada, kadim Arap şiiri kültürel açıdan değerlendirilmiştir. Çalışmada nitel yöntem tekniklerinden doküman incelemesine baş vurulmuş; Arap edebiyatı ile ilgili eserlerin yanı sıra bazı kültür ve kültür tarihi ile ilgili kitaplara müracaat edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Arap Dili ve Belagati, Arap, Şiir, Kültür, Sembol.

Keywords