Хабаршы. Психология және социология сериясы (Nov 2015)
Проблема эмоционального выгорания учителя как базовая составляющая сохранения психологического здоровья педагогических работников. Мұғалімдердің эмоциялық жанып кетуінің ерте психодиагностикасы мәселесі пед.қ қызмет-дің псих-лық ден.ғын сақтаудың негізі
Abstract
В статье рассматривается проблема ранней психодиагностики эмоционального выгорания учителя как базовая составляющая сохранения психологического здоровья педагогических работников. Нами были проанализирован различный психодиагностический материал по выявлению эмоционального выгорания, в ходе которого была выбран немецкий опросник Arbeitsbezogenes Veerrhhaalltteennss und EErrlleebbeennss musterAVEM, который был разработан У. Шааршмидтом и А. Фишером в Институте психологии Потсдамского университета, который является многофакторным диагностическим инструментарием, позволяющим определить типы поведения человека в ситуациях профессиональных требований и на данный момент мало известен в профессиональном сообществе психологов Республики Казахстан. Мақалада мұғалімдердің эмоциялық жануының ерте психодиагнос тикасы мәселесі педагогикалық қызметкерлердің психологиялық ден саулығын сақтаудың негізі ретінде қарастырылады. Көптеген зерттеулер көрсеткендей, педагогикалық мамандық ең үлкен дәрежемен «жанып кету» әсеріне көп түседі екен. Эмоциялық жанып кету тақырыбының өзектілігі мұғалім мамандығы әлеуметтік маңыздылықпен сипатталғандық тан қоғам тарапынан педагогтың тұлғасына деген талаптардың өсуімен шарттанып отыр. Бірге қайғыра алуға (эмпатия) қабілеттілік мұғалімнің ең маңызды сапаларының бірі, алайда кәсіби ісәрекеттегі эмоцияның практикалық рөлі жалпы алғанда қайшылықты бағаланады. Келесі фактіні айтуға болады, мұғалімдерді мүмкін деген эмоциялық жүктемеге дайын дамайды, педагог мамандығындағы эмоциялық қиындықтарды жеңуге қажетті жеке бастық сапаларды, білімдерді, ептіліктерді мақсатты бағыт та қалыптастырмайды. Негізінен жанып кету өзінің дамуының басында ерекше қауіпті болады, себебі «жанып кететін» мұғалім оның симптом дарын байқамайды, осы кездегі өзгерістерді сырттан тез көруге болады.