مطالعات شهری (Jan 2021)
تحلیل ارتباطات ذینفعان در پروژه تقاطع با روگذرهای غیرهمسطح در شهر ارومیه با استفاده از ماتریس علاقه-قدرت و تحلیل شبکه اجتماعی
Abstract
پروژههای توسعه شهری به‌دلیل ارتباط مستقیم با مردم شهر و همچنین سایر ذینفعان، معارضان مختلفی پیدا می‌کنند که توجه به مدیریت ذینفعان در موفقیت آنها امری کلیدی است. در این راستا، شناسایی دقیق و کامل ذینفعان و شناسایی اولویت و اهمیت آنها برای مدیریت موفق‌تر آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. در تحقیق پیش‌ِ رو، با بهره جستن از ماتریس علاقه_قدرت به‌عنوان روشی تجربه‌گرا و همچنین تحلیل شبکههای اجتماعی به‌عنوان روشی خردگرا، اولویت‌بندی و ارتباطات ذینفعان در یک پروژه احداث تقاطع چند روگذر غیرهمسطح در شهر ارومیه بررسی شده است. در این تحقیق کیفی که با استفاده از استراتژی تک نمونه موردی انجام شده، برای گردآوری دادهها از بررسی اسناد و مدارک پروژه و مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته استفاده شد. برای انتخاب و مصاحبه با نمونه‌های مورد بررسی در جامعه آماری این تحقیق که مهم‌ترین ذینفعان درگیر در انجام پروژه هستند، روش نمونه‌گیری هدفمند و تکنیک گلوله‌برفی به‌کار گرفته شد که درنهایت 17 ذی‌نفع برای پروژه شناسایی شدند. تحلیل دادهها با کمک ماتریس علاقه_قدرت (با استفاده از تکنیک طوفان فکری) و نرم‌افزار NodeXL (برای تحلیل شبکه اجتماعی) صورت پذیرفت و نشان داد که ذینفعان اصلی در ماتریس علاقه_قدرت، به‌ترتیب شهرداری، مردم، شورای شهر و ساکنان محلی هستند. همچنین شرکت آب و فاضلاب، اداره برق و مخابرات دارای کمترین علاقه و قدرت در پروژه هستند. این در حالی است که در روش تحلیل شبکههای اجتماعی، مردم، شهرداری، شورای شهر و پیمانکار، دارای بیشترین اولویت و تأمین‌کنندگان، محیط‌زیست و شرکت نفت، دارای کمترین اولویت شناخته شدند. مقایسه یافته‌های هر دو روش تجربه‌گرا و خردگرا در بخش شناسایی مهم‌ترین ذینفعان با هم همگرایی زیادی دارند ولی در قسمت شناسایی کم‌اهمیت‌ترین ذینفعان با هم تفاوت‌هایی دارند و چنین نتیجه‌گیری می‌شود که مؤثرترین روش واحد شناسایی و اولویت‌بندی ذینفعان در پروژههای توسعه شهری وجود ندارد و استفاده از روش‌های تجربه‌گرا در کنار روش‌های خردگرا می‌تواند در شناسایی، اولویت‌بندی و مدیریت ذینفعان، به‌عنوان مکمل یکدیگر باشند و نواقص همدیگر را تا حدودی پوشش دهند. همچنین ذینفعان مردم، شورای شهر و شهرداری برای برقراری ارتباط بین تمامی ذینفعان، مهم‌ترین نقش را دارند. از نظر قدرت ارتباط نیز سازمان وزارت اطلاعات در مجاورت پروژه، بیشترین قدرت را در پروژه دارد. مدت زمان پاسخ‌گویی بین ذینفعان و تناوب این پاسخ‌گویی نیز نسبتاً نامطلوب است. نتایج این تحقیق می‌تواند به دست‌اندرکاران پروژههای توسعه حمل‌ونقل شهری که حجم زیادی از ذینفعان در آنها دخیل‌اند، برای مدیریت هرچه موفق‌تر آنها کمک کند.
Keywords
