Etkileşim (Oct 2023)

‘Hürriyet’, ‘Sabah’ ve ‘Cumhuriyet’ Gazetelerinin Kahramanmaraş Depremi Sonrasında Bilişsel Yapı Bağlamında Karşılaştırılması

  • Mehmet Özdemir ,
  • Taylan Maral

DOI
https://doi.org/10.32739/etkilesim.2023.6.12.219
Journal volume & issue
no. 12
pp. 190 – 215

Abstract

Read online

İnsanların düşüncelerini ve duygularını ifade etmek için kullandıkları temel araç olan dil, iletişim kurmanın yanı sıra insanların düşünce süreçlerini de şekillendirmekte ve toplumsal etki oluşturmaktadır. Belirli bir konu ya da tartışma çerçevesinde kullanılan dil ise ‘söylem’ olarak ifade edilmektedir. Söylemin toplumsal etkisi, kullanılan dilin doğru veya yanlış algılanmasına, belirli bir toplumsal kesime yönelik olup olmamasına ve insanların düşüncelerini nasıl şekillendirdiğine bağlıdır. Politika, reklam, eğitim gibi birçok alanda kullanılan dil ve söylem yoluyla medya toplum üzerinde istediği şekilde bir etki oluşturmaya çalışmaktadır. Bu açıdan kitle iletişim araçlarının en önemlilerinden biri olan gazeteler, toplumsal etki oluşumunda önemli bir rol oynamaktadır. Gazeteler, toplumun geniş kesimlerine ulaşabilen ve çeşitli konularda farkındalık yaratmaya yardımcı olan güçlü bir medya aracıdır. Okuyucularına haberleri sunarken, belirli bir olayı veya konuyu farklı açılardan ele alarak toplumu da şekillendirmektedir. Bu da toplumsal etkinin oluşmasında gazetelerin rolünü artırmaktadır. Gazeteler, afetin etkilerini topluma duyurarak, halkı bilgilendirmek, yardım talep etmek, toplumda dayanışma ve iş birliği duygularını güçlendirmek gibi önemli birçok görevi de yerine getirmeye çalışmaktadır. Özellikle depremler gibi afetlerde, halka doğru ve doğru bilgiler sunarak, afetin olası etkileri hakkında bilinçlendirme yapmaktadırlar. Aynı zamanda, afet bölgesindeki durumu, kayıpları ve hasarları halka duyurarak, yardım çağrılarında da bulunmaktadırlar. Bu çalışmada, yayın politikaları farklı olan Hürriyet, Sabah ve Cumhuriyet gazetelerinin 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş merkezli yaşanan depremde manşetlerinde gösterdikleri tavır ve duruşları değerlendirilmiştir. Bu çalışmada elde edilen bulgular, toplumun birlik ve beraberlik içerisinde olması gereken zamanlar olarak değerlendirilen afet ve savaş hali gibi durumlarda, gazetelerdeki ayrıştırıcı veya birleştirici dilin kullanımı da ortaya koymayı amaç edinmektedir.

Keywords