پژوهشنامه علم سنجی (Mar 2019)
تدوین نقشه دانش برای پژوهش های حکمت
Abstract
هدف: پژوهش حاضر به بررسی و نمایان کردن ساختار علمی و نقشه دانشی پژوهشهای «حکمت» پرداخته است. روششناسی: این پژوهش از نوع علمسنجی بوده که به روش کتابخانه ای انجامشده و برای تحلیل داده ها از روش تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شده است. منبع گردآوری اطلاعات و همچنین مبنای انجام پژوهش، اطلاعات موجود در پایگاه الکترونیکی اسکاپوس بوده است. در این پژوهش اطلاعات و کلیدواژههای 2295 سند علمی از پایگاه علمی اسکاپوس استخراج و پس از پالایش و استانداردسازی توسط متخصصان، به تحلیل هم واژگانی آنها پرداخته شد. برای هریک از حوزههای موضوعی و کلیدواژهها، نمودار ستونی شکل گرفت و سپس گرافهای همسایگی و هم اشتراکی به کمک ماتریس هم رخدادی در نرمافزارهای R و Excel انجام و دندروگرام سلسله مراتبی آن ترسیم شد. یافتهها: یافتههای حاصل از ترسیم نقشه هم واژگانیِ مقالات مستخرج نشان داد که حوزههای علوم اجتماعی، علوم کامپیوتر، کسبوکار، مدیریت و حسابداری، اقتصاد، اقتصادسنجی و مالی، علوم محیطی، علوم مهندسی، ریاضی و علوم تصمیمگیری، بیشترین کار پژوهشی را در دنیا در حوزه حکمت انجام دادهاند و بیشترین کلیدواژههای همکار با حکمت، «دانش»، «اخلاق»، «آموزش»، «رهبری»، «تکنولوژی»، «شخصیت» و «کسبوکار» بوده است. همچنین برای تدوین نقشه دانش مربوط به پژوهشهای حکمت، سازههای زیربنایی «رهبری حکیمانه»، «زیستْ فرهنگِ جهانی»، «آموزش حکمت عملی» و «خلاقیت حکمت بنیان» پیشنهادشده است. نتیجهگیری: نتایج نشان دادند که مفهوم حکمت با توجه به ظرفیتهای گرانسنگ آن، بهویژه در ایران، آنگونه که باید در نسبت با نیازهای اساسی جامعه موردتوجه قرار نگرفته و نیازمند توجهی مضاعف به مفهوم حکمت در ساحت نظر و عمل است.
Keywords