Budżet obywatelski jako element partycypacji społecznej

Abstract

Partycypacja obywatelska staje się ważnym elementem praktyki samorządowej w Polsce. Jednym z narzędzi wspierających proces angażowania mieszkańców w sprawy samorządowe jest budżet obywatelski. Jego zasadnicze znaczenie polega na zapewnieniu mieszkańcom jednostek samorządowych możliwości decydowania o przeznaczeniu części wydatków budżetowych, w szczególności dotyczących inwestycji o charakterze infrastrukturalnym. Budżet partycypacyjny to jedna z najskuteczniejszych praktyk obywatelskich mających na celu zaangażowanie mieszkańców w proces zarządzania ich miastami. Jednak może on być nie tylko narzędziem czy pojedynczym projektem, ale też częścią gruntownej, długofalowej i całościowej reformy polityki miejskiej, opierającej się na reformie administracyjnej miasta. Zaangażowanie obywatelskie jest również postrzegane jako instrument skuteczności państwa. Kiedy obywatele mają możliwość zaspokojenia swoich potrzeb i pociągnięcia instytucji publicznych do odpowiedzialności, środki publiczne będą prawdopodobnie bardziej efektywnie wykorzystywane do dostarczania dóbr i usług publicznych lepiej dostosowanych do potrzeb obywateli. Uznanie potencjału obywatelskiego zaangażowania w sprawy publiczne jest szeroko rozpowszechnione. Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia i genezy partycypacji obywatelskiej oraz analiza i porównanie zakończonych edycji Zielonogórskiego Budżetu Obywatelskiego w latach 2013-2020. Szczególną uwagę zwrócono na rodzaje zwycięskich zadań oraz zasady przeprowadzania budżetu.

Keywords

• budżet obywatelski
• partycypacja społeczna
• polityka samorządowa
• finanse miast