Świat Idei i Polityki (Oct 2024)
Grossraum Carla Schmitta a imperialna koncepcja narodowych socjalistów w Niemczech
Abstract
Teoria wielkiej przestrzeni Carla Schmitta powstała w okresie rządów NSDAP w Niemczech. Z tego też powodu bywa klasyfikowana jako teoria uzasadniająca niemiecką nazistowską polityką imperialną, a jej autor zyskał przy domek „koronnego jurysty Trzeciej Rzeszy”. Niniejszy artykuł ma na celu omówienie teorii Grossraum poprzez analizę twórczości Carla Schmitta. Osiągnięcie celu pozwoli odpowiedzieć na pytanie stanowiące problem badawczy tekstu, które brzmi następująco – w jakim stopniu Schmittańska teoria wielkiego obszaru różni się od nazistowskiej koncepcji imperialnej? Porównując twórczość Carla Schmitta z wizją Adolfa Hitlera wyłożoną w Mein Kampf, a także z polityką międzynarodową i okupacyjną III Rzeszy oraz odwołując się do opinii nazistów o teorii wielkiego obszaru, wyraźnie zauważalna jest sprzeczność teorii Grossraum z nazistowskim Lebensraum. Hipoteza w niniejszej rozprawie brzmi następująco – Grossraum Carla Schmitta jest paralelny z nazistowskim Lebensraum. W trakcie badania wskazano, że podobieństwo pomiędzy koncepcjami znajduje się w ich celu, jakim było ustanowienie niemieckiej dominacji, gdyż ich autorzy byli bez zwątpienia niemieckimi nacjonalistami. Różnice znajdują się jednak w cechach istotnościowych dotyczących organizacji przestrzeni i współistnienia narodów znajdujących się w niej, kwestii żydowskiej oraz fundamentach powołujących tenże obszar – w przypadku Grossraum były to antyliberalne polityczne idee, a w przypadku Lebensraum – nazistowski mit krwi.
Keywords