Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (Jun 2020)

Türk ve Arap Mitolojisinin Ortak ve Özgün Figürleri

  • Selman Yeşil

DOI
https://doi.org/10.35415/sirnakifd.693513
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 24
pp. 368 – 392

Abstract

Read online

Mitoloji, ‘insanoğlunun doğa olaylarını ve metafizik âlemini anlama ve anlamlandırma amaçlı anlatıları’ olarak özetlenebilir. Mitolojinin, kültürel gelişmişlik seviyelerine bakmaksızın hemen hemen tüm toplumların başvurduğu bir yöntem olduğunu söylemek mümkündür. Mitolojinin temel özelliği, aykırı ve zıt olguların tek varlıkta birleştirilmesi veya bir varlığın alışagelmişin dışında tasvir edilmesidir. Tarih boyunca iç içe yaşayan, dinî, ticarî ve sosyal birçok ortak paydaları bulunan Araplar ve Türkler, mitolojiyi etkin şekilde kullanmıştır. Bin yılı aşkın süredir aynı dini benimseyen, coğrafî olarak da yakın olan Türkler ve Araplar, dil, kültür ve yaşam biçiminin yanı sıra mitolojik unsurlarda da karşılıklı etkileşime maruz kalmışlardır. Bu etkileşimin doğal bir neticesi olarak da özgün figürlerinin yanı sıra ortak figürler de oluşmuştur. İnsanlık tarihinin bir bütün olarak tanınması ve dünya milletlerinin mitolojik anlatılarının insanlığın kültürel mirası içerisindeki konumunun anlaşılması için karşılaştırmalı mitoloji araştırmalarının önemi her geçen gün artmaktadır. Etkileşimlerini görmek amacıyla çalışmamızda derin ilişkilere sahip olan Türklerin ve Arapların mit anlayışlarına değinilecek, özgün mitolojik figürleri tanıtılacak ve İslam dini ile tanışmalarının ardından her iki toplumun mit anlayışında ortaya çıkan ortak figürlere ve yaşanan değişime de yer verilecektir.

Keywords