تأثیر تغییر سیاست‌های یارانه‌ای بر فقر غذایی در جامعه روستایی استان فارس در فاصله سال‌های 1387 تا 1393

Abstract

در ایران، در آذرماه سال 1389، سیاست اعطای یارانه از رویکرد همگانی به رویکرد هدفمند تغییر کرد. بدیهی است این تغییر سیاست بر وضعیت فقر غذایی در جامعه روستایی تأثیر می‌گذارد. از این‏رو، هدف مطالعه حاضر بررسی پیمایشی تأثیر این تغییر سیاست بر فقر غذایی در جامعه روستایی استان فارس بود. در این راستا، از هرم غذایی به‌عنوان راهنمای برنامه غذایی متعادل و از شاخص‌های فقر غذایی در چارچوب رویکرد چندبعدی فقر شامل شاخص نسبت سرشمار و شاخص نسبت شکاف فقر غذایی استفاده شد. داده‌های لازم از طرح هزینه- درآمد خانوارهای روستایی در سال­های 1387، 1389، 1391 و 1393 به‌دست آمد. نتایج نشان داد که سیاست‌های یارانه‌ای (صرف‏نظر از نوع آن) ابزاری مؤثر برای کاهش نرخ و عمق فقر غذایی در گروه‌های غذایی جامعه روستایی است؛ همچنین، تغییر در سیاست یارانه‌ای موجب افزایش 98/10 درصدی نرخ فقر غذایی و 02/23 درصدی عمق فقر غذایی در گروه چربی‌ها و نیز به‌ترتیب، افزایش 10/10 و 31/29 درصدی در گروه قندها و کاهش 03/31 و 17/38 درصدی در گروه غلات شده است. بر این اساس، در راستای بهبود و ارتقای اثربخشی سیاست هدفمندی یارانه‌ها در مقابله با فقر غذایی، پرداختن به ابزارهای تکمیلی از قبیل سیاست‌های جبرانی و افزایش سطح سواد تغذیه‌ای خانوارها ضروری می‌نماید.

Keywords

• یارانه
• فقر غذایی
• رویکرد چندبعدی فقر
• هرم غذایی
• فارس (استان)