تأثیر سطوح مختلف مکمل لیپیدول بر عملکرد رشد، فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای گوساله‌های شیرخوار هلشتاین

Abstract

سابقه و هدف: لیپیدول مجموعه‌ای از لیزوفسفولیپیدهای فعال می‌باشد که با توجه به ساختار منحصر به‌فرد خود، از طریق تغییر غشای سلولی و همچنین تحریک کانال‌های جذبی، باعث افزایش جذب مواد مغذی می‌شود. این افزایش جذب به‌دلیل شباهت ساختار لیپیدول و نواحی جذبی روده، بدون صرف انرژی اضافی صورت می‌گیرد و می‌تواند اولین تسریع کننده جذب و کاهش دهندۀ هزینه خوراک باشد. در خصوص استفاده از مکمل لیپیدول در جیره گوساله‌های شیرخوار گزارشی در منابع علمی یافت نشد. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر سطوح 5/0 و یک درصد مکمل لیپیدول بر عملکرد رشد، فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای گوساله‌های شیرخوار هلشتاین انجام گرفت.مواد و روش‌ها: تعداد 18 رأس گوساله نر 3 تا 5 روزه (44±3 کیلوگرم) به‌‌طور تصادفی به 3 گروه مساوی تقسیم شده و هر گروه به یکی از تیمارها اختصاص داده شد. طول دوره آزمایش 60 روز بود. تیمارهای آزمایشی شامل 1- جیره پایه (شاهد)، 2- جیره پایه به‌اضافه 5/0 درصد مکمل لیپیدول، و 3- جیره پایه به اضافه 1 درصد مکمل لیپیدول بودند. مکمل لیپیدول به‌صورت روزانه به شیر مصرفی گوساله-ها اضافه می‌شد. در طول آزمایش مقدار خوراک مصرفی به‌صورت روزانه تعیین می‌شد. وزن‌کشی توسط باسکول دیجیتال، و اندازه‌گیری شاخص‌های رشد اسکلتی شامل طول بدن، دور سینه، فاصله دو پین، فاصله دو هیپ، فاصله هیپ تا پین، قد از هیپ و ارتفاع از جدوگاه توسط متر و کولیس، هر سه هفته یک‌بار انجام می‌گرفت. در انتهای آزمایش، 3 ساعت پس از خوراک‌‌دهی صبح، خون‌گیری برای اندازه-گیری غلظت پلاسمایی پروتئین کل، اوره، گلوکز، تری‌گلیسیرید و کلسترول (کیت پارس آزمون، دستگاه اتوآنالایزر)، و جمع‌آوری مایع شکمبه برای اندازه‌گیری pH و غلظت نیتروژن آمونیاکی (روش فنل هیپوکلریت، دستگاه اسپکتروفوتومتری) انجام شد. داده‌های مربوط به عملکرد رشد، و فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای در قالب طرح کاملاً تصادفی و داده‌های مربوط به شاخص‌های رشد اسکلتی مطابق با طرح تکرار در زمان در نرم افزاز SAS تجزیه شدند.یافته‌ها: صفات عملکردی تحت تأثیر استفاده از مکمل لیپیدول قرار نگرفت (05/0> P) . اندازه قد از هیپ در گوساله‌های دریافت کننده سطح 1 درصد لیپیدول نسبت به گروه شاهد تمایل به کاهش (074/0=P) نشان داد. سایر شاخص‌های رشد اسکلتی تحت تأثیر تیمارها قرار نگرفتند (05/0> P). استفاده از سطح 1 درصد لیپیدول باعث افزایش سطح پروتئین کل خون شد (041/0=P). لیپیدول باعث کاهش سطح اوره خون شد (050/0=P). در مقابل، سطح کلسترول خون در اثر استفاده از این مکمل تمایل به افزایش داشت (072/0=P). بیشترین مقدار در سطح 5/0 درصد لیپیدول مشاهده شد. سطوح 5/0 و 1 درصد لیپیدول باعث کاهش نیتروژن آمونیاکی (0001/0>P) و pH (025/0=P) مایع شکمبه نسبت به شاهد شدند.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی استفاده از سطوح 5/0 و یک درصد مکمل لیپیدول تأثیر قابل ملاحظه‌ای بر عملکرد گوساله‌های شیرخوار هلشتاین نداشت. پیشنهاد می‌شود که در مطالعات بعدی، سطوح بالاتر این مکمل بررسی شوند.

Keywords

• رشد اسکلتی
• عملکرد
• فراسنجه‌های خونی و شکمبه‌ای
• گوساله شیرخوار
• لیزوفسفولیپید