مقایسۀ اثربخشی واقعیت‌درمانی و روان‌درمانی معنوی-مذهبی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر کیفیت و معنای زندگی زنان مطلقۀ سرپرست خانوار شهر فسا

Abstract

سابقه و هدف: پژوهش‌های پیشین اثر‌بخشی دو رویکرد واقعیت‌درمانی و روان‌درمانی معنوی-مذهبی را بر غنی‌سازی روابط و تعارضات زناشویی تأیید کرده‌ است، اما پژوهشی دربارۀ مقایسه و اثر‌بخشی این دو رویکرد درمانی بر دو متغیّر وابستۀ کیفیت و معنای زندگی در جامعۀ زنان مطلقۀ سرپرست خانوار مشاهده نشده است. ازاین‌رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی و مقایسۀ اثربخشی واقعیت‌درمانی و روان‌درمانی معنوی-مذهبی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی بر کیفیت و معنای زندگی زنان مطلقۀ سرپرست خانوار شهر فسا بود. روش کار: این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پس‌آزمون چندگروهی است. جامعۀ آماری پژوهش زنان مطلقۀ سرپرست خانوار شهر فسا بودند که با فراخوان به همکاری دعوت شدند و به‌صورت جایگزینی تصادفی در سه گروه آموزش گروهی واقعیت‌درمانی (30 نفر)، روان‌درمانی معنوی-مذهبی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی (27 نفر) و گروه کنترل (25 نفر) قرار گرفتند. متغیّرهای وابستۀ تحقیق کیفیت و معنای زندگی بود که با پرسش‌نامه‌های معنای زندگی (PMI) و کیفیت زندگی والتون سنجیده شد. در این پژوهش همۀ موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان مقاله تضاد منافعی گزارش نکرده‌اند. یافته‌ها: نتایج واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی گیمز-هاول نشان داد که هر دو متغیّر مستقل آزمایشی بر متغیّرهای وابسته در مقایسه با گروه کنترل اثربخشی معناداری داشت اما بین دو روش آزمایشی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: اثربخشی معنادار رویکرد واقعیت‌درمانی و روان‌درمانی معنوی-مذهبی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی در مقایسه با گروه کنترل بر کیفیت و معنای زندگی زنان مطلقۀ سرپرست خانوار در این پژوهش تأیید شد؛ هرچند بین این دو رویکرد درمانی تفاوت معناداری مشاهده نشد. استناد مقاله به این صورت است: Imanifar HR, Mahmoudi S. Comparing the Effect of Reality Therapy and Spiritual-Religious Psychotherapy Based on Islamic Teachings on the Quality and Meaning of Life of Divorced Female Heads of Households in Fasa City. Journal of Pizhūhish dar dīn va salāmat. 2020;6(3):74-88. https://doi.org/10.22037/jrrh.v6i3.25231

Keywords

• درمان معنوی-مذهبی; کیفیت زندگی; معنای زندگی; واقعیت‌درمانی