Quarterly Journal of Applied Theories of Economics (Jan 2017)
بررسی آثار عوامل موثر بر شکاف تولید در اقتصاد ایران
Abstract
با توجه به جایگاه تولید در اقتصاد، نوسانات آن بر بخشها و عاملان اقتصادی تاثیر بسزایی داشته، از این رو شناخت علل ایجاد ادوار تجاری از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا در پژوهش حاضر به استخراج ادوار تجاری و بررسی نحوه و اندازه تاثیر چرخههای متغیرهای تقاضای کل در ایجاد ادوار تجاری در اقتصاد ایران برای دوره 1393-1338 پرداخته شده است. در این راستا ابتدا با فیلتر هودریک-پرسکات و سپس مدل مارکوف-سوئیچینگ به استخراج و بررسی ادورا تجاری پرداخته شده که نتایج حاکی از عدم تقارن در چرخههای تولید در ایران داشته، نتایج احتمالات رژیمهای رونق و رکود نیز نشان از آن دارد که چرخههای رکود نسبت به چرخههای رونق هرچند با شدت کم، از احتمال بالاتر برخوردار بوده و در دوره طولانیتر اتفاق افتادهاند. در ادامه با استفاده از شاخصهای مورد نظر و استفاده از آزمون علیت هیسائو به بررسی رابطه چرخه متغیرهای طرف تقاضا و ادوار تجاری پرداخته شده است. نتایج نشانگر آن است که سه متغیر مصرف، سرمایهگذاری و مخارج دولت، همگی متغیرهایی همزمان و هم جهت با ادوار تجاری بوده و رابطه علیت هر سه متغیر با ادوار تجاری دو طرفه بوده است. اما تراز تجاری متغیری موخر و خلاف جهت ادوار تجاری بوده و علیت تنها از سمت تراز تجاری به سوی ادوار تجاری وجود دارد.