ارزیابی مدل آبدهی و سیاست بهره‌برداری استاندارد در تهیه منحنی فرمان بهره‌برداری (مطالعه موردی: سد مخزنی شهید رجایی)

Abstract

منحنی فرمان به عنوان الگوی اصلی بهره‌برداری از مخازن سدها در ماه‌های مختلف سال و در وضعیت‌های مختلف ذخیره مخزن، تعیین کننده مقدار رهاسازی از مخزن می‌باشد. در این پژوهش به منظور برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح منابع آب، مدل‌های سیاست بهره‌برداری استاندارد و آبدهی تهیه شد که بهره‌برداری از مخزن را به حجم ذخیره‌ی آن در ابتدای دوره ارتباط دهد. برای بررسی کارایی این مدل‌ها در تهیه منحنی فرمان، سد مخزنی شهید رجایی مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مطالعه میزان آبدهی رودخانه در محل سد و آبدهی حوضه میانی حد فاصل سد مخزنی شهید رجایی و سد انحرافی تجن در نظر گرفته شد. در مدل تهیه شده چند گزینه مورد بررسی قرار گرفت. در این گزینه‌ها فرض شد که 100 درصد نیاز شرب، صنعت و زیست محیطی و 40 تا 80 درصد نیاز کشاورزی که حوضه میانی قادر به تامین آن نیست، از مخزن سد تامین شود. در مدل‌های SOP و آبدهی، متوسط سالانه‌ی کمبود آب به ترتیب 6/23 و 16/15 میلیون متر مکعب بدست آمد. میانگین و حداقل اعتمادپذیری در مدل آبدهی نسبت به مدل SOP به ترتیب 81/3 و 29/52 درصد بیشتر می-باشد. همچنین حداکثر آسیب‌پذیری در مدل آبدهی نسبت به مدل SOP 80 درصد کمتر است.

Keywords

• مدل آبدهی
• منحنی فرمان
• قابلیت تامین
• سد مخزنی شهید رجایی