یادداشت‌هایی بر تاکسونومی و تنوع جنس Onosma با تاکید بر شواهد مهم و گروه‌های کمپلکس در محدوده فلور ایرانیکا

Abstract

Onosma از طایفه .Lithospermeae Dumort متعلق به تیره گل‌گاوزبان با حدود ۱۵۰-۱۸۰ گونه در دنیای قدیم با مرکزیت تنوع در منطقه ایرانو-تورانی استقرار یافته است. این جنس با پیچیدگی‌های تاکسونومیکی متعددی مواجه بوده که منجر به ایجاد مشکلات فراوانی در شناسایی و چندشکلی‌های ریخت‌شناسی گسترده در آن شده است که علی‌رغم این مساله، صفات ریختی مهمی از دیدگاه تاکسونومی و فیلوژنی نیز در این جنس وجود دارد. البته، ابهامات فراوانی در شناسایی آرایه‌ها، سبب ایجاد پیچیدگی‌های وسیع درون گونه‌ای و بین گونه‌ای در این جنس شده است. به عنوان مثال، گونه‌های O. elwendicum Wettst., O. bulbotrichum DC., Onosma rostellatum Lehm و .O. dichroanthum Boiss با ابهامات و پیچیدگی‌های تاکسونومیکی شدیدی مواجه هستند. برخی از آرایه‌ها با خویشاوندی زیاد نیز در فلور ایرانیکا احتمالا می‌توانند آرایه‌های هم‌نام باشند. به علاوه، برخی آرایه‌ها مانند .O. sharifii H. Riedl و .O. pabotii H. Riedl فاقد نمونه‌های تیپ قابل استناد و قابل تشخیص بوده و در محل‌های تیپ هم یافت نشده‌اند. بنابراین، هرگونه اظهار نظر درباره تاکسونومی و سیستماتیک این جنس مستلزم ارزیابی‌های جامع اکوتیپ‌های و جمعیت‌های جغرافیایی متنوع و مطالعات میدانی دقیق مبتنی بر ویژگی‌های اکولوژیکی و جغرافیایی گیاهی زیستگاه‌های آن‌ها می‌باشد.

Keywords

• آرایه
• اکوتیپ
• ایران
• تاکسونومی
• گل‌گاوزبان