İlahiyat Tetkikleri Dergisi (Dec 2017)

Yunus Emre Divanı’ndaki Ayet ve Hadis İktibaslarının Söz Dizimindeki Yeri

  • Hüsna Kotan

DOI
https://doi.org/10.29288/ilted.340094
Journal volume & issue
no. 48
pp. 241 – 270

Abstract

Read online

Edebiyat ve dil tarihimiz açısından büyük önem taşıyan, söylemini ve söylem güzelliğini kaybetmedenyaşadığı devirden günümüze kadar ulaşan, tasavvufu kendisine şiar edinmiş şairimizYunus, dilin bütün imkânlarından yararlanarak duygu ve düşünce dünyasını Divan’ında vücudagetirmiştir. Oldukça sade bir dil kullanan yapmacıklıktan uzak, millî bir duyuşla şiirlerini dilegetiren Yunus’un beslendiği asıl kaynak tasavvuftur. Onun dünyasını “Allah aşkı, tevhit düşüncesi,ahlak ve gelenek” gibi dört önemli mevhum oluşturur. Yunus, şiirlerinde bu duygu ve düşünceleridile getirirken İslam kültürünün tefsir, edebiyat, coğrafya, astronomi gibi çeşitli dallarından veözellikle Kur’an-ı Kerim, ayetler ve hadis-i şeriflerden istifade etmiş, bunları kendi dili veterminolojisi içerisinde ustaca kullanmıştır. Bu büyük Türk-mutasavvıfı, Divan’ında iktibas vetelmih yoluyla birçok ayet ve hadise yer vermiştir. Hatta onun her şiirinin bir ayet ve hadis ilebeslendiğini söylemek mümkündür. Çalışmamızda Yunus Emre’nin ayet ve hadislerden yaptığı buiktibaslar açıklanarak, bunların cümle içerisindeki yeri üretici-dönüşümsel söz dizimi ilkeleriışığında incelenecektir.

Keywords