جستارهای اقتصادی (Sep 2014)

دین و رفتار اجتماعی: بررسی اثر دینداری بر رفتار مشارکت از طریق یک مطالعه آزمایشگاهی

  • علیرضا پورفرج,
  • محمدتقی گیلک حکیم‌آبادی,
  • حبیب انصاری سامانی,
  • علی‌اکبر باجلان

Journal volume & issue
Vol. 11, no. 22
pp. 187 – 216

Abstract

Read online

دین به­عنوان نظام ارزش­ها و هنجارها می­تواند آثار قابل توجهی بر زندگی اجتماعی بشر بگذارد. با توجه به اینکه باورها و گرایش‌های ادیان، مشوق تعاملات اجتماعی و مشارکت است، انتظار می­رود رفتار افراد دیندار اجتماع­گراتر باشد. این مقاله به دنبال پاسخ به این سؤال که با وجود انتظاری که از دین می­رود، آیا مشاهده‌های تجربی تأییدکننده تأثیر مثبت دین بر رفتار هستند، یک آزمایش اقتصادی کالای عمومی را با 5 گام تکراری در کنار اندازه‌گیری شاخص دینداری بازیکنان به‌کار برده است. نتایج رگرسیون پس­رو نشان می­دهد که افراد با نمره‌های بالاتر در شاخص اخلاقیات، مشارکت بیشتری در اولین مرحله تولید کالای عمومی داشته­اند. تغییرات در شاخص اخلاقیات توانسته 25 درصد از نوسانات تصمیم مشارکتی را بعد از کنترل متغیرهای جمعیت‌شناختی و شخصیتی توضیح دهد. نمره بالا در شاخص روان­رنجوری عامل مؤثری برای مشارکت کمتر در هر گام متوالی بازی است. واکنش مثبت فردی به مشارکت اجتماعی و افزایش قدرت توضیح‌دهندگی متغیرهای واکنشی در هر گام بازی و بی‌اثرشدن متغیرهای دینی، روانی و جمعیت‌شناختی از نتایج دیگر این مقاله است. این نتایج تأثیر زیر شاخص‌های دینداری بر رفتار اقتصادی را نیز تأیید می‌کند.

Keywords