Πολιτικός προσανατολισμός, πολιτική σκέψη και κοινωνικο-ηθική κρίση: Βίοι παράλληλοι;

Abstract

Στο παρόν άρθρο επιχειρείται η επισκόπηση των κυριότερων ερευνών και των συνακόλουθων ερμηνειών της σχέσης μεταξύ της πολιτικής ιδεολογίας και της ανάπτυξης της κοινωνικο-ηθικής σκέψης, όπως αυτή εξειδικεύεται στη θεωρία του L. Kohlberg. Οι σημαντικότερες έρευνες έδειξαν ότι η ποιοτική διαφοροποίηση των κατά στάδια δομών της κοινωνικο-ηθικής κρίσης εντάσσεται στους προσδιοριστικούς παράγοντες διαμόρφωσης των πολιτικών πεποιθήσεων ή του πολιτικού προσανατολισμού. Παλαιότερα και νεότερα ευρήματα συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι το συμβατικό επίπεδο σκέψης συνδέεται με το συντηρητικό πολιτικό προσανατολισμό, σε αντίθεση με το μετασυμβατικό επίπεδο και πιο συγκεκριμένα με το στάδιο 5 της εξελικτικής ακολουθίας, που εντοπίστηκε σε υψηλότερα ποσοστά σε άτομα που υιοθετούν την ευρέως εννοούμενη αριστερή ιδεολογία. Η ερμηνεία της πιο πάνω αντιστοιχίας εξακολουθεί να παραμένει σημείο αντιλεγόμενο. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζονται επίσης τα ευρήματα μιας έρευνας που πραγματοποιήθηκε στον ελλαδικό χώρο, η οποία μελέτησε τη σύνδεση ανάμεσα στην εξέλιξη της πολιτικής σκέψης και την ανάπτυξη της κοι- νωνικο-ηθικής κρίσης σε ευρύ φάσμα υποκειμένων ηλικίας 10 έως 18 ετών. Η διερεύνηση της σύνδεσης μεταξύ του εξελικτικού προτύπου κατανόησης πολιτικών εννοιών και του επιπέδου της κοινωνικο-ηθικής σκέψης σε κάθε ομάδα ηλικίας αποκάλυψε κάποιες στατιστικά σημαντικές συνδέσεις, οι οποίες αφορούσαν την κατανόηση της κυβέρνησης και του νόμου στα 12 έως 15 έτη, και της εξουσίας στα 15 έως 18 έτη, ενώ δεν παρατηρήθηκαν στατιστικά σημαντικές συνδέσεις στην ομάδα του δημοτικού σχολείου.

Keywords

• Πολιτική σκέψη
• Πολιτικός προσανατολισμός
• Πολιτική ιδεολογία
• Κοινωνικο-ηθική κρίση