Miejskie szkoły powszechne dla ludności żydowskiej w wielokulturowej Częstochowie okresu międzywojennego

Abstract

Częstochowa w latach 1918–1939, podobnie jak cała Rzeczpospolita, była miastem wielokulturowym. Na jej obszarze współistniały grupy ludności różniące się pod względem etnicznym, reprezentujące odmienności językowe, religijne oraz kulturowe, jednak dominującą spośród mniejszości grupę wyznaniową stanowili Żydzi. Rozwój gospodarczy, terytorialny a także demograficzny dokonujący się we wskazanych okresie, a przede wszystkim stale wzrastająca liczba ludności żydowskiej spowodowała konieczność organizowania instytucji społeczno-kulturalnych i oświatowych. Tworzyły je w szczególności organizacje i towarzystwa o charakterze dobroczynnym i filantropijnym. Struktura demograficzna lat 1918–1939 determinowała także potrzeby oświatowe w mieście. W celu upowszechniania obowiązkowej edukacji władze miasta przekazały trzy miejskie szkoły powszechne (nr 12, 13 i 15) wyłącznie na użytek ludności żydowskiej. Szkoły te stanowiły integralny element miejskiego szkolnictwa powszechnego, powielały tym samym trudności lokalowe, kadrowe i organizacyjne. Na uwagę zasługuje jednak fakt, iż dzięki oddolnym inicjatywom kadry pedagogicznej, organizowaniu działań wychowawczych szkoły kształciły w duchu poszanowania ludności wszystkich wyznań i narodowości, szacunku wobec państwa i społeczności lokalnej.

Keywords

• szkoły powszechne
• okres międzywojenny
• mniejszości narodowe
• częstochowa
• wielokulturowość